دوره 12 (1401)
دوره 11 (1400)
دوره 10 (1399)
دوره 9 (1398)
دوره 8 (1397)
دوره 7 (1396)
دوره 6 (1395)
دوره 5 (1394)
دوره 4 (1393)
دوره 3 (1392)
دوره 2 (1391)
دوره 1 (1390)
کلیدواژه‌ها = قرآن
تعداد مقالات: 44
تطور تفسیری واژه «قرب» با تاکید بر آیه 186 سوره بقره
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 آبان 1400
چکیده
انتساب رابطه قرب خداوند و انسان در قرآن، در دیدگاه غالب مفسران با تنزیه پروردگار از تجسیم و تشبیه همراه شده‌است. قرب در دو کاربرد حسی و غیر حسی در قرآن مطرح گشته‌است. این واژه در کاربردهای حسی و فراتجربی ... بیشتر
اعتبارسنجی محتوایی خبر تطیّر علی (ع) در هنگامه بیعت طلحه با ایشان
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 شهریور 1401
چکیده
دریکی از منابع روایی امامیّه دوره میانی خبری یافت میشود که بر تطیّر علی (ع) به طلحه در هنگامه بیعت ایشان دلالت دارد. برای اعتبارسنجی محتوای این خبر، موضوع محوری آن یعنی نحس‌انگاری افراد به معیارهای ... بیشتر
نقد و بررسی روایات تفسیری ناظر به سبب ابتلاء حضرت یعقوب (ع) به فراق یوسف (ع)
دوره 12، شماره 26 ، فروردین 1401، ، صفحه 69-85
چکیده
قرآن مجید در بیان قصص خود اهداف مقدسی داشته است، لذا در نقل آنها بر بخش‌های مرتبط با اهداف تربیتی اکتفا نموده است، اما متأسفانه گاه مفسران با استناد به برخی روایات نقل شده در کتب پیشینیان، به شرح ابعاد ... بیشتر
مطالعه تطبیقی رابطه دین و سیاست در اندیشه قرآنی سیاسی علامه طباطبایی و سید قطب
دوره 12، شماره 26 ، فروردین 1401، ، صفحه 151-171
چکیده
یکی از نکات مهم در حوزه مباحث سیاسی و اجـتماعی، بررسی رابطه بین «دین» و «سیاست» است و در این باره، نظرات گوناگونی از تباین تا تلازم مطرح شده است. نوع تعریف از دین و تحدید و توسعه دامنه دخالت ... بیشتر
بررسی ادله قرآنی سریان ادراک در هستی با تمرکز بر آیات تسبیح و شهادت
دوره 11، شماره 24 ، فروردین 1400، ، صفحه 63-83
چکیده
یکی از حقایقی که ذهن بسیاری از اندیشمندان را به خود مشغول کرده، شعور همگانی موجودات است، موضوعی که ظواهر آیات قرآن کریم گواه آن است. پرسش اصلی پژوهش حاضر آن است که آیات تسبیح و شهادت چگونه بر سریان ادراک ... بیشتر
تحلیل انتقادی دیدگاه قرآنیون اهل سنت در تبیین تفاوت واژگان «رسول» و «نبی» مبنی بر عدم حجیت حدیث
دوره 11، شماره 24 ، فروردین 1400، ، صفحه 201-225
چکیده
واژگان «رسول» و «نبی» گرچه به صورت گستردهای در قرآن کریم و فرهنگ اسلامی مورد استفاده بوده، اما به نظر میرسد، عدم بررسیهای دقیق و عینی از معنا، مصداق و ویژگیهای این دو واژه در متن ... بیشتر
تحلیل و نقد کاربست قرآن در نقد حدیث در تفسیر «الفرقان»
دوره 10، شماره 23 ، مهر 1399، ، صفحه 89-104
چکیده
DOR: https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516026.1399.10.23.5.0 شناخت و ارزیابی مبانی نقد حدیث بهویژه در عرصه روایات تفسیری، خدمتی به علم تفسیر و حدیث بوده که در آن اصول سبکی نوین، معرفی و مورد ارزیابی و نقد قرار گرفته است تا دیگران ... بیشتر
تصویرسازی استعاره در دعاهای قرآنی
دوره 10، شماره 23 ، مهر 1399، ، صفحه 165-184
چکیده
DOR: https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516026.1399.10.23.9.4 استعاره، هنری بیانی است که در آن دو امر متفاوت کنار هم می‌نشیند و موجب وحدت میان اضداد میشود. این شیوه بیانی از دو چیز، تعبیری تازه ارائه می‌دهد که شنونده یا خواننده ... بیشتر
امکان‌سنجی درج نشانه های نگارشی در متن قرآن کریم
دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، ، صفحه 25-46
چکیده
DOR: https://dorl.net/20.1001.1.22516026.1399.10.22.2.5 امکان درج نشانههای نگارشی کنونی در قرآن کریم با یک چالش روبروست. از یک طرف، اهداف و فواید نشانهگذاری ما را به درج این نشانهها در قرآن کریم تشویق و ترغیب کرده ... بیشتر
بررسی زاویه دید در داستان حضرت مریم (س) بر اساس الگوی وجهی ـ روایی پاول سِیمْپْسُون
دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، ، صفحه 67-89
چکیده
DOR: https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516026.1399.10.22.4.7 در قرآن مجید از شخصیت‌های مختلفی سخن به میان آمده که یکی از آنها، حضرت مریم(س) است. هدف از این نوشتار، بررسی و تجزیه و تحلیل زبان‌شناختی زاویه دید در داستان مریم(س) بر ... بیشتر
نگرش فمینیستی عزیزه الحبری به آیات قرآن با تأکید بر مسأله ضرب زنان
دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، ، صفحه 91-113
چکیده
DOR: https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516026.1399.10.22.5.8 ارتباط و تعامل روبهرشد جهان اسلام و دنیای غرب به شکل‌گیری نحلههای گوناگونی انجامیده که هریک به تنهایی منادی تفسیر اصیل و برداشت صحیح از آیات قرآن هستند. یکی از ... بیشتر
نظریه معنویت در قرآن بر پایه روش نظریه زمینه‌ای
دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، ، صفحه 185-212
چکیده
DOR:https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516026.1399.10.22.9.2 برای دستیابی به دیدگاه قرآن درباره معنویت، ناچار بایست تعریفی جامع از آن داشته باشیم؛ بویژه اگر بخواهیم این معنویت را با سایر دیدگاه‌ها بویژه با معنویت‌های نوپدید مقایسه ... بیشتر
کارکردهای تفسیری صحیفه سجادیه در تبیین جایگاه نبوت
دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، ، صفحه 335-358
چکیده
DOR: https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516026.1399.10.22.15.8 مراجعه و بهرهمندی از سنت گفتاری و مکتوب معصومان (ع)، از جمله مهمترین قواعد تفسیر قرآن محسوب میشود؛ زیرا از این رهگذر تفصیل معارف و رفع ابهام از مفاهیم مجمل قرآنی ... بیشتر
تحولات مفهومی اصطلاح «قرآن» نزد اصولیان سده هفتم و هشتم با تکیه بر مؤلفه «اعجاز»
دوره 9، شماره 21 ، مهر 1398، ، صفحه 85-120
چکیده
اصطلاح «قرآن» در علم اصول، مفهوم همواره ثابتی نداشته بلکه در طول تاریخ این علم، تعاریفی متفاوت و مؤلفه‌هایی مختلف به خود دیده است. باآنکه در سده‌های پنجم و ششم هجری، مؤلفه‌های «منقول ... بیشتر
نقش مشترک معنوی در ترجمه صحیح قرآن کریم
دوره 9، شماره 20 ، فروردین 1398، ، صفحه 223-250
چکیده
تدقیق در معانی واژگان، نقش مهمی در فهم قرآن کریم دارد. یکی از انواع روابط حاکم بر واژگان، مشترک معنوی است. عدم شناخت دقیق مشترک معنوی منجر به خلط آن با مشترک لفظی شده که این امر منجر به فهم نادرست قرآن شده ... بیشتر
تحولات مفهومی اصطلاح «قرآن» نزد اصولیان سده پنجم و ششم
دوره 8، شماره 19 ، آبان 1397، ، صفحه 7-40
چکیده
اصولیان را می بایست مؤثرترین اندیشمندانی دانست که به تعریف قرآن، این واژه مهم در تاریخ فرهنگ اسلامی، دست زده‌اند. آنان افزون بر آنکه جزو نخستین عالمانی بوده‌اند که به این کار مبادرت ورزیدند، بارها دست ... بیشتر
نَفْس در قرآن از دیدگاه حکیم ترمذی
دوره 8، شماره 18 ، فروردین 1397، ، صفحه 227-246
چکیده
هرچند از حکیم ترمذی اثری مستقل در تفسیر قرآن به جای نمانده است، اما آنچه در جای‌جایِ آثارش برجای مانده، نوعی تفسیر آیاتِ مربوط به نفس به شمار می‌آید. چنین به نظر میرسد که مستند حکیم ترمذی در نظراتش ... بیشتر
بررسی تحلیلی حدیث«إِنَّمَا یَعْرِفُ الْقُرْآنَ مَنْ خُوطِبَ بِه»
دوره 8، شماره 18 ، فروردین 1397، ، صفحه 339-365
چکیده
برخی از اخباریان با استناد به حدیث «انما یعرف القرآن من خوطب به» قائل به عدم حجیت ظواهر قرآن و انحصار حق تفسیر قرآن برای ائمه علیهم السلام شده‌اند. این جمله ذیل روایتی وارد شده که امام باقر(ع) با ... بیشتر
پژوهشی علمی و ادبی در واژه قرآنی «لجّه»
دوره 7، شماره 17 ، مهر 1396، ، صفحه 7-28
چکیده
از میان نام‌های مختلف دریا در قرآن کریم یعنی «بحر، لُجّه و یمّ»، نام «لُجّه» با وزنی سنگین‌تر، کم‌ترین بسامد را دارد. این واژه در دو مورد، آن هم در نقش وصفی و مفعولی، به‌عنوان اسم و اسم منسوب ... بیشتر
«السنــة قاضیــة علی کتاب الله ...» در ترازوی نقد علمای اهل‌سنت
دوره 7، شماره 17 ، مهر 1396، ، صفحه 201-220
چکیده
سنت به مثابه یکی از مصادر اصیل اسلام، بعضی مبیّن قرآن و برخی دیگر مکمل آن می‌دانند. بر اساس دیدگاه مشهور و غالب، قرآن و سنت در کنار هم، مرجع و منبع امور دینی محسوب می‌شوند. با این وجود، تعدادی از محدثان ... بیشتر
موسیقی قرآن در فرآیند ترکیب و آرایش معطوف به معنای واژگان
دوره 7، شماره 16 ، فروردین 1396، ، صفحه 51-68
چکیده
یکی از ابعاد اعجاز بیانی قرآن، اعجاز در ساختار متن و موسیقی خاص واژگان و آیات قرآن است. این مهم در سیر شکل‌گیری الفاظ، با دو نگاه برون‌متنی و درون‌متنی انعکاس می‌یابد؛ موسیقی بیرونی قرآن، ره‌آورد ... بیشتر
رویکردی تربیتی به کارکردهای پرسش از منظر قرآن کریم
دوره 7، شماره 16 ، فروردین 1396، ، صفحه 69-90
چکیده
توجه به نقش تربیتی قرآن کریم در زندگی بشر و تأثیر شگرف آن در هدایت، نشانگر آن است که علاوه بر اثربخشی محتوا، روش‌های به‌کارگرفته‌شده در آن نیز از اهمیت ویژهای برخوردار بوده و شایسته تأمل است. یکی ... بیشتر
حوزه معنایی واژه «عقل» در قرآن کریم
دوره 6، شماره 14 ، فروردین 1395، ، صفحه 7-26
چکیده
در تاریخ تفکر، فلسفه و ادیان، «عقل» موضوع بحث‌های زیادی بوده است. در قرآن کریم واژه «عقل» بسیار بهکار رفته و از آن سخن گفته شده است. بنابراین یکی از سوال مهم آن است که «عقل» در جهانبینی ... بیشتر
امکان تسمیه قرآن به «متن» بر اساس تعریف نوین در نظریه های ادبی معاصر
دوره 6، شماره 14 ، فروردین 1395، ، صفحه 89-112
چکیده
همزمان با تحولات اساسی در عرصههای گوناگون زندگی بشری در قرون اخیر و پس از رنسانس در غرب، مفهوم «متن» نیز دچار تغییرات بنیادین گشتهو پس از آنکه مختص آثار مکتوب بود، بر هر اثر قابل تفسیر و دارای ... بیشتر
مطالعه تطبیقی دستیابی به غیب در قرآن کریم و عهد عتیق
دوره 5، شماره 13 ، مهر 1394، ، صفحه 25-48