مفهوم شناسی سنّت توفیق و اسباب تحقّق آن از منظر وحی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه معارف اسلامی و علوم تربیتی از دانشگاه امام صادق

چکیده

نظم یا الگوهای ثابت از پیش تعیین شده و قابل کشف دربارة پدیده‌ها و واقعیت‌ها، به طبیعت و قوانین تجربی محض اختصاص ندارد؛ بلکه می­تواند آنچه در اصطلاح اندیشمندان مسلمان، سنّت­های اجتماعی یا سنّت‌های تاریخی نام گرفته را نیز در بر­گیرد، این سنّت­ها که حق تعالی با تعبیر «سنة الله» آنها را به خود نسبت داده (فاطر/ 43 و فتح/ 23)، بیانگر فعل همیشگی و پیوستة الهی در برخورد با افراد و امت‌هاست. سنّت توفیق یکی از این قوانین است که به واسطه آن، برخی انسان­ها مشمول عنایت و مراقبت ویژة الهی گردیده و در جایگاه دستیابی به اسباب و وسایل خیر قرار می‌گیرند. مقاله حاضر بر آن است تا چگونگی جریان تأثیرگذاری این سنّت را در سه ساحت اساسی وجود انسان، یعنی: حیطه شناختی، عاطفی و رفتاری را از طریق، زیادتی معرفت، الهامات قلبی و توانمندی عمل به خیر در شرایط سخت نشان دهد. تبیین ضوابط تحقّق این قانون در آیات الهی از جمله، تلاش و مجاهده در راه حق، توجّه به معیار رضایتمندی، استقامت و ثبات قدم در اهداف، انابه و استغفار از قصورها، دعا و طلب توفیق از خداوند، دستاورد دیگر این نوشتار است، امری که در جای خود، بیانگر عوامل دستیابی افراد و امّتها به خیر و سعادت از دیدگاه قرآن به شمار می‌رود.
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Terminology of Toufiq (the tradition of receiving Success) and the causes of its occurrence according to revelation

نویسنده [English]

  • Nikoo Dialameh
Assistant professor at Imam Sadeq University, Iran.
چکیده [English]

Design or established rules governing the phenomena of the world are not just limited to the nature and mere experimental rules, but can include also some social or historical traditions. These traditions which are called "Sunnah of Allah" (Allah's Traditions) are assigned to Allah and show the continuous act of Divine to individuals and societies. Among these traditions Toufiq can be named according to which some individuals may be met with especial grace and care of God to receive more from their Lord. The present paper tries to study the way of act of this tradition in human being in such fields as knowledge, intuition and the power of doing the best in troubled and difficult situations. The paper also explains the standards of Tougiq tradition which are: endeavor for the sake of God, satisfaction, stamina and assiduity, penitence for the guilt and prayer and asking God for success.

کلیدواژه‌ها [English]

  • divine tradition
  • guidance
  • success
  • the will
  • human
  • knowledge
  • emotions
  • behavior