دوره 12 (1401)
دوره 11 (1400)
دوره 10 (1399)
دوره 9 (1398)
دوره 8 (1397)
دوره 7 (1396)
دوره 6 (1395)
دوره 5 (1394)
دوره 4 (1393)
دوره 3 (1392)
دوره 2 (1391)
دوره 1 (1390)
موضوعات = حدیث
تعداد مقالات: 25
بررسی انتقادی نظریه اخلاقی جنگ عادلانه با تاکید برجنگ روانی رسانه ای از منظر نهج البلاغه
دوره 12، شماره 26 ، فروردین 1401، ، صفحه 193-212
چکیده
نظریه اخلاقی جنگ عادلانه که خاستگاه دینی داشته، ابتدا توسط روحانیان مسیحی به ویژه آگوستین قدیس در کتاب شهر خدا مطرح گشت و سپس از سوی سیاست‌مداران مورد استقبال زیادی قرار گرفت. هدف اصلی این نظریه، ... بیشتر
رهیافت‌های معرفتی و اخلاقی برای احیای حقیقت اسلام در نامه منسوب به امام صادق (ع)
دوره 12، شماره 26 ، فروردین 1401، ، صفحه 233-253
چکیده
در میان آثار ارزشمند باقیمانده از امام صادق (ع)، نامهای خطاب به اصحاب در تمامی عصرها وجود دارد که توجه و عمل به آن مورد تأکید امام بوده است. در پژوهش حاضر، این نامه با روش تحلیل محتوا به‌صورت کمی و ... بیشتر
رهیافتی بر گونه‌شناسی حدیث؛ مطالعه موردی گزاره حدیث‌انگارانه
دوره 12، شماره 26 ، فروردین 1401، ، صفحه 255-273
چکیده
اعتبارسنجی حدیث در میان عالمان حدیث از جایگاه مهمی برخوردار است. آنان با کاربست معیارهای نقد سند و متن، می‌کوشند گزارههای حدیثی اصیل را از گزارههای حدیثنما تفکیک کنند. به نظر می‌رسد تاکنون توجهی ... بیشتر
تحلیل محتوای روایات ام سلمه در منابع شیعی
دوره 12، شماره 26 ، فروردین 1401، ، صفحه 275-290
چکیده
هدف از این پژوهش، تحلیل محتوای روایات ام سلمه در منابع شیعی است که نتیجه آن می تواند، معرف دغدغه های فکری وی در طول شش دهه از تاریخ صدر اسلام باشد. برای وصول به این هدف تمامی روایات وی در منابع شیعی به تعداد ... بیشتر
روایت «سؤال از مصحف امام علی(علیه السلام)» در بوته نقد
دوره 12، شماره 26 ، فروردین 1401، ، صفحه 291-310
چکیده
مصحف امام علی(ع) با ویژگی‌های منحصر به فرد تفسیری و تنزیلی آن، از دیرباز مورد توجه مفسران و دانشمندان علوم قرآنی بوده است؛ با این وجود در مصادر روایی اهل سنت روایاتی در قالب خطابه و پاسخ به سؤال راوی از ... بیشتر
امامان شیعه(علیهم السلام) و علم کلام (بر پایه مطالعات حدیثی)
دوره 12، شماره 26 ، فروردین 1401، ، صفحه 311-330
چکیده
در برخی از کتابهای شیعیان روایاتی درباره نهی از کلام وجود دارد. این روایات باعث شده گروهی از شیعیان بپندارند که دانش کلام نه تنها سودمند نیست، بلکه این علم از نظر امامان شیعه نکوهیده است. با مطالعه روایات ... بیشتر
بومی‌سازی مبانی نظری تحلیل انتقادی گفتمان فرکلاف برای تحلیل متون حدیثی
دوره 11، شماره 25 ، مهر 1400، ، صفحه 167-191
چکیده
تحلیل انتقادی گفتمان فرکلاف روشی برای شفاف‌سازیِ ایدئولوژیِ گفتمانِ قدرت، در امور سیاسی ـ اجتماعی است و با استفاده از ابزارهای زبان‌شناسی و توصیفی می‌تواند در بسیاری از علوم از جمله دانشهای حدیثی ... بیشتر
بررسی سندی و دلالی روایت علو و ارزیابی استناد به آن در تعامل با غیرمسلمانان
دوره 11، شماره 25 ، مهر 1400، ، صفحه 193-211
چکیده
چگونگی رفتار و تعامل با غیرمسلمانان همواره از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. این اهمیت در دوران جدید و پس از افزایش تعاملات پیروان ادیان مختلف با یکدیگر مضاعف شده است. یکی از احادیثی که توسط محدثین فریقین ... بیشتر
واکاوی کاستی‌های ساختاری بر اعتبار تهذیب الأحکام
دوره 11، شماره 25 ، مهر 1400، ، صفحه 213-231
چکیده
کتاب تهذیب‌الاحکام تألیف شیخ طوسی، سومین کتاب از کتب اربعه حدیثی شیعه است. این موسوعه فقهی با توجه به گستردگی روایات فقهی و به کار گرفتن روش رفع تعارض اخبار، از جایگاه ویژه‌ای نزد اکثر فقیهان و حدیث‌پژوهان ... بیشتر
بازتعریف مکتب اخباری‌گری
دوره 11، شماره 25 ، مهر 1400، ، صفحه 270-289
چکیده
محمدامین استرآبادی در اوایل سده یازدهم مکتبی را بنا نهاد و عنوان «اخباری» را برای طرفدارن و هم‌‌فکرانش برگزید و به دلیل وجود گروهی همنام و نیز دارای عقایدی همسان در میان متقدمان، مکتب خود را مکتبی ... بیشتر
تأملی بر روایت «هَلْ مِنْ ناصِرٍ یَنْصُرُنی»؛ سیر شکل گیری، واکاوی معنا و لفظ
دوره 11، شماره 25 ، مهر 1400، ، صفحه 291-308
چکیده
بر اساس منابع تاریخی ـ روایی، یکی از پیامهای بهجایمانده از امام حسین(ع)، «یاری خواستن» از مردمان زمانه خویش است که عالمان اخیر از آن با عبارت «هَلْ مِنْ نَاصِرٍ ینْصُرُنِى» یاد کردهاند. ... بیشتر
تحلیلی انتقادی بر روایت‌انگاره سر به محمل کوبیدن حضرت زینب(سلام‌الله‌علیها)
دوره 11، شماره 25 ، مهر 1400، ، صفحه 309-328
چکیده
روایت سر به محمل کوبیدن حضرت زینب (س) در منابع روایی امامیه با پیشینه ای اندک، نقشی مؤثر در مبناسازی عزاداری ویژه ای در فرهنگ شیعی داشته است. طریحی نگارنده «المنتخب» با نقل از «مُسلم ... بیشتر
نقد و تحلیل توثیقات رجالی شیخ عباس قمی (ره) در «سفینة البحار»
دوره 11، شماره 24 ، فروردین 1400، ، صفحه 265-283
چکیده
از آثار ارزشمند شیخ عباس قمی (ره) کتاب «سفینة البحار و مدینة الحکم و الآثار مع تطبیق النصوص الواردة فیها علی بحار الانوار» است که در هشت جلد به صورت الفبایی نگاشته شده است. ایشان این کتاب را به عنوان ... بیشتر
روایت «فُقَهَاءُ ذَلِکَ الزَّمَانِ شَرُّ فُقَهَاء تَحْتَ ظِلِ السَّمَاءِ» در ترازوی نقد
دوره 11، شماره 24 ، فروردین 1400، ، صفحه 285-301
چکیده
در برخی روایات، موضوعاتی مطرح شده که شبهاتی را نسبت به دین مبین اسلام به وجود آورده است. از جمله اینکه فقهای آخرالزمان بدترین فقهاء در زیر آسمان و آغاز کننده فتنه دانسته شدهاند. در نوشتار حاضر به روش ... بیشتر
تحریر دیدگاه شیخ صدوق در وحدت «مُعاذ بن مسلم» و «مُعاذ بن کثیر»
دوره 10، شماره 23 ، مهر 1399، ، صفحه 261-279
چکیده
DOR: https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516026.1399.10.23.14.9 یکی از موانع شناسایی هویت راویان در بررسیهای سندی، عناوین متعدد راوی در قالب کنیه، لقب و اسم و نیز اشتراک یک اسم بر مصادیق مختلف است. در همین رابطه شیخ صدوق مدعی است ... بیشتر
نقش شیخ مفید و سید مرتضی در تنقیح مبانی فکری تشیّع
دوره 10، شماره 23 ، مهر 1399، ، صفحه 281-299
چکیده
DOR: https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516026.1399.10.23.15.0 مبانی فقهی و کلامی تشیع تا آغاز غیبت کبری، هنوز به صورت کامل ساخت نیافته بود. ازاینرو، در عرصه فقه، شاهد فقاهتی مبتنی بر افکار اهل سنت و متمایل به رأی و قیاس هستیم. ... بیشتر
ارزیابی دیدگاه آیت اللّه صدر کاظمینی در شناخت مؤلّف «فقه الرضا» و اعتبار اثر در استنباط فقهی
دوره 10، شماره 23 ، مهر 1399، ، صفحه 301-318
چکیده
DOR: https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516026.1399.10.23.16.1 شناخت مؤلّف و میزان اعتبار روایات کتاب «فقه الرضا» در اجتهاد شیعی، از دیرباز دیدگاههای گوناگون و متفاوتی را در دانشهای فقه و حدیث امامیه پدید آورده است. در ... بیشتر
وجود یا عدم وجود متواتر لفظی در میراث حدیثی
دوره 10، شماره 23 ، مهر 1399، ، صفحه 319-335
چکیده
DOR: https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516026.1399.10.23.17.2 حدیث «متواتر» یکی از انواع معتبر حدیث است که از اهمیت به‌سزایی برخوردار است و به دو قسم لفظی و معنوی تقسیم میشود. درباره وجود متواتر معنوی هیچ تردیدی وجود ندارد ... بیشتر
سند و إسناد در کتب حدیثی شیعه در سه قرن اول هجری
دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، ، صفحه 235-258
چکیده
DOR: https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516026.1399.10.22.11.4 یکی از ابزارهای صیانت حدیث از جعل و دروغ، تدقیق در سند روایات است تا افزون بر آن، به شبهه‌افکنی مخالفان مبنی بر عدم اهتمام شیعه به سند و إسناد تا قرن چهارم و پنجم، پاسخ ... بیشتر
بررسی و نقد دیدگاه جرج طرابیشی در انحصار رسالت پیامبر اکرم (ص) به ابلاغ وحی
دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، ، صفحه 259-286
چکیده
DOR: https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516026.1399.10.22.12.5 جرج طرابیشی نظریهپرداز نواندیش معاصر با رویکردی انتقادی به دیدگاه مسلمانان، نظریه انحصار رسالت پیامبراکرم (ص) به ابلاغ وحی را طرح نموده، حجیّت سنت نبوی را انکار ... بیشتر
بررسی شیوه‌های محقق حلّی در اعتبارسنجی احادیث ضعیف با تکیه بر کتاب «المعتبر فی شرح المختصر»
دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، ، صفحه 287-308
چکیده
DOR: https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516026.1399.10.22.13.6 عقیده به ناکارآمدی نظام اعتبارسنجی حدیث‌پژوهان پیشین و ابداع نظام اعتبارسنجی نوین در حلّه، سند را به عنوان مهمترین عامل در اعتبار روایات مطرح کرد. ارمغان این سبک از ... بیشتر
رویکرد اهل‌بیت(ع) به گفتمان مشروعیت‌ساز تصمیم اهل حلّ و عقد
دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، ، صفحه 309-334
چکیده
DOR: https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516026.1399.10.22.14.7 مشروعیت سیاسی عبارت است از دلایل حکومت کردن و اطاعت کردن که گرچه بحث از مبانی نظری آن در دوره معاصر فزونی گرفته است، اما پیشینه‌ای بسیار کهن دارد؛ به گونهای که تا ... بیشتر
کارکردهای تفسیری صحیفه سجادیه در تبیین جایگاه نبوت
دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، ، صفحه 335-358
چکیده
DOR: https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516026.1399.10.22.15.8 مراجعه و بهرهمندی از سنت گفتاری و مکتوب معصومان (ع)، از جمله مهمترین قواعد تفسیر قرآن محسوب میشود؛ زیرا از این رهگذر تفصیل معارف و رفع ابهام از مفاهیم مجمل قرآنی ... بیشتر
بررسی و تحلیل مبانی رجالی محمدتقی مجلسی
دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، ، صفحه 359-384
چکیده
DOR: https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516026.1399.10.22.16.9 مبانی رجالی به مجموعه باورها و اعتقاداتی اطلاق میشود که پایه و اساس نظرات رجال‌پژوه را تشکیل میدهد. بررسی مبانی هر یک از رجالیان در زمره تحقیقاتی است که می‌تواند ... بیشتر
بررسی گستره کارآیی اخبار علاجیّه ترجیحیّه
دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، ، صفحه 385-407