تحلیل روایات نهی از تماس جنسی در پایان ماه در روایات شیعه و اهل سنت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه یاسوج

چکیده

روایاتی در جوامع حدیثی شیعه و اهل سنت به ثبت آمده است که بر کراهت برخی روابط جنسی دلالت دارد. در این دسته از احادیث، برخی زمان­ها و حالات مورد نهی قرار گرفته که البته بخشی از آنها از نظر دلالت، مضطرب و پریشان است. در این میان، روایت­‌های فراوان و البته معتبری وجود دارد که از مقاربت در آخر ماه بر حذر داشته و آن را مکروه اعلام داشته است. در بسامدی کمتر، جماع در اول و میانه ماه نیز منع و نهی شده است. در این پژوهش برای ارائه فهمی ژرف‌تر از روایات پیش‌گفته، با واژه‌شناسی «شهر» در آیات قرآنی، مفهوم جدیدی از این واژه ارائه شده است. نیز با بهره‌گیری از سیاق روایات و نتایج علم پزشکی، فرضیه جدیدی پیشنهاد شده است که نهی از روابط جنسی در آخر ماه، فرمانی در جهت تکثیر نسل و افزایش موالید بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Rereading of Preventing Narration from Marital Relationship at the End of Each Month

نویسنده [English]

  • Bibi Zeynab Hosseini
Assistant Professor of Theology in Yasuj University.
چکیده [English]

There are narrations in Hadith communities of Shia and Sunni Muslims that signifies marital relationship is disapproved (makrūḥ). Some of times and situations in these narrations has been prohibited which some of them in term of significance are not stable and have anxiety. Among these narrations, many valid cases warn about sexual intercourse and declare that it is disapproved. In a lower frequency, copulation in the beginning and in the middle of month is forbidden too. In this essay with the aim of a deeper understanding of mentioned narrations, a new concept of this word is provided by philologist of “shaḥr” (month) in Quranic verses. Furthermore, by employment of narrations and outcomes of medical sciences, a new hypothesis suggested that prohibiting sexual relations at the end of each month is a mandate for genesis generation increase and expansion of births.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sexual Relations
  • Narration
  • disapproved
  • Period
  • Shaḥr (Month)
  • Reproduction
- قرآن کریم
1. ابن فارس، احمد بن فارس؛ معجم مقاییس اللغة؛ قم: مکتب الاعلام الاسلامی، 1404 ق.
2. ابن‌بابویه، محمد بن علی؛ المقنع؛ قم: مؤسسة الامام مهدی (عج)، 1415 ق.
3. ابو زهره، محمد؛ «تنظیم النسل»؛ الازهر، سال 34، ش 1، 1385 ش.
4. اسپیروف، لئون؛ اندوکرینولوژی؛ تهران: نشر طبیب، 1385 ش.
5. اشتهاردی، علی پناه؛ مدارک العروة الوثقی؛ تهران: دار الاسوة، 1417 ش.
6. اندلسی، محمد بن عبدالله؛ طب النبوی؛ اندلس: دار ابن حزم، 2006 م
7. انصاری، مرتضی؛ الطهارة؛ قم: کنگره بزرگداشت شیخ انصاری، 1415 ش.
8. بربقانی، زهرا؛ «بررسی ادیان ایران باستان»؛ تاریخ‌پژوهی، ش 18، 1383 ش.
9. بردیسی، زکریا؛  «الاسلام و تحدید النسل»؛ منبر الاسلام، ش2، 1381 ش.
10. پاکتچی، احمد؛ فقه الحدیث؛ تهران: دانشگاه امام صادق (ع)، 1392 ش.
11. حر عاملی، محمد بن حسن؛ وسائل الشیعة؛ قم: مؤسسة آل البیت، 1409 ق.
12. حرانی، ابن شعبه؛ تحف العقول؛ قم: جامعه المدرسین، 1404 ق.
13. حلی، یحیی بن سعید؛ نزهة الناظر؛ قم: منشورات رضی، 1349 ق.
14. حمیدی، نجمه؛ «اثربخشی مدیریت استرس بر ناباروری»؛ مجله مطالعات علوم رفتاری، ش1، 1390 ش.
15. حمیری، عبدالله بن جعفر؛ قرب الإسناد؛ قم: موسسه آل البیت، 1413 ق.
16. خلجی، حسن‌رضا؛ «تأثیر رضایت زن و شوهر در حکم فقهی تنظیم خانواده»؛ شماره 40، نشریه مطالعات اسلامی،  1379 ش.
17. خولی، بهی؛ «فی تحدید النسل»؛ منبر الاسلام، سال24، ش1، 1385 ش.
18. داودی، الهام، «فرقه‌های صائبیان»؛ کلام اسلامی؛ ش 29، 1378 ش.
19. دلبری، علی؛ آسیب‌شناسی فهم حدیث؛ مشهد: انتشارات دانشگاه رضوی، 1391 ش.
20. زمخشری، جار الله؛ الکشاف عن حقایق غوامض التنزیل؛ بیروت: دارالکتاب العربی، 1407 ق.
21. شوشتری، محمدتقی؛ النجعة فی شرح اللمعة؛ تهران: کتاب‌فروشی صدوق، 1406 ق.
22. شهید اول، محمد بن مکی؛ غایة المراد فی شرح نکت الارشاد؛ قم: دفتر تبلیغات اسلامی، 1414 ق.
23. شهید ثانی، زین‌الدین بن علی؛ الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة؛ قم: دفتر تبلیغات اسلامی، 1412 ق.
24. طاهری، حبیب‌الله؛ «تحدید النسل فی الشریعة الفقهیة» ؛ الاجتهاد، ش1، 2006 م.
25. طباطبایی، سید محمدحسین؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ قم: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1417 ق.
26. طبرسی، فضل بن حسن؛ مجمع‌البیان؛ تهران: انتشارات ناصر خسرو، 1372 ش.
27. عاملی، محمد بن حسن؛ وسائل الشیعه؛ قم: تراث اهل البیت، 1409 ق.
28. عبدالرحمن، منیرة؛ «تحدید النسل»؛ ش2، 1382 ش.
29. عبدالنبی محمد اسماعیل؛ «السنه الارشاد»؛ سال اول، ش4، 1351 ش.
30. علیان، رشدی؛ «الصائبه»؛ کلیة البغداد، ش19، 1976 م.
31. فارگوس، فیلیپ؛ مصباح؛ 1383، 1383 ش.
32. فاعور، احمد؛ عالم المعرفة؛ ش64، 1983 م.
33. کلینی، محمد بن یعقوب؛ الکافی؛ تهران: دار الکتب الاسلامیة. 1407 ق.
34. کیانی، رضا؛ «مطلوبیت کثرت نفوس و باروری در کتاب مقدس»؛ مجله جمعیت، ش67و 68، 1388 ش.
35. گرانفیلد، نینا؛ تقویم بارداری؛ تهران: نشر پسند، 1376 ش.
36. مالک، ‌ایوب، «بررسی تأثیر وضعیتهای مختلف کره ماه در رخداد خودکشی، تصادفات رانندگی و بحرانهای روانی، روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران»، ش7، 1374 ش.
37. مامقانی، عبدالله؛ تنقیح المقال؛ نجف: بی‌نا، 1352 ش.
38. ــــ؛ مقباس الهدایة؛ به کوشش علی‌اکبر غفاری، تهران: دانشگاه امام صادق (ع)، 1369 ش.
39. مصطفوی، حسن؛ التحقیق فی کلمات القرآن؛ بیروت: دار الکتب العلمیة، 1426 ق.
40. مفید، محمد بن محمد؛ الاختصاص؛ قم: المؤتمر العالمی لالفیة شیخ مفید، 1413 ق.
41. ناثر، ساره؛ «وظائف الاسرة» ؛ الفکر العربی، ش83، 1996 م.
42. نجفی، محمد بن حسن؛ جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام؛ بیروت: دار احیاء التراث العربی، 1404 ق.
43. نوری، میرزا حسین؛ مستدرک الوسائل و مستنبط الوسائل؛ بیروت: موسسه آل البیت، 1408 ق،
44. ویلی، واندر؛ طرق طبیعی تحدید و جلوگیری از بارداری؛ مترجم: ابوالقاسم انصاری، تهران، دار اصفهان، 1347 ش.
45. ویلیامز، جان ویتریج؛ بارداری و زایمان؛ تهران: انتشارات گلبان، 1381 ش.
46. هچر، رابرت؛ مبانی و روش‌های پیشگیری از بارداری؛ مترجم: علی‌رضا میراحمدی، تهران: نشر انجا، 1382ش.