شناخت‌شناسی در قرآن و دلالت‌های تربیتی آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی

2 نویسنده مسئول

3 استاد دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

شناخت‌شناسی و دلالت‌های تربیتی آن یکی از مهم‌ترین مباحث فلسفه تعلیم و تربیت است. این تحقیق با هدف بررسی و تبیین شناخت‌شناسی و دلالت‌های تربیتی آن از دیدگاه قرآن کریم ـ عالی‌ترین منبع استخراج موضوعات مرتبط با فلسفه تربیتی اسلام و تعلیم و تربیت اسلامی ـ انجام گرفته است. نتایج تحقیق پیش‌رو که با روش توصیفی ـ تحلیلی صورت گرفته، مبین آن است که قرآن کریم جایگاه فوق‌العاده‌ای برای علم و شناخت قائل است؛ به همین دلیل معلمان را مورد تکریم قرار داده و شاگردان را می‌ستاید. قرآن کریم‌، ضمن اشاره به حواس و قلب به ‌عنوان ابزارهای شناخت‌، حواس را در صورت به کارگیری صحیح‌، زمینه‌ساز تصفیه قلب دانسته و در این راستا بر روش‌های آموزشی که منجر به تقویت و به‌کارگیری بیشتر این ابزارها می‌گردد‌، تأکید کرده است. این تحقیق، تفکر را زیربنای روش‌های آموزشی قرآن کریم می‌داند.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The knowledge of cognition in Quran and its educational implications

نویسندگان [English]

  • Mariam ebrahimi 1 2
  • Seyyed hamidreza alavi 3
1 MA Philosophy of Islamic Education and Training (corresponding author).
2 MA Philosophy of Islamic Education and Training (corresponding author).
3 professor in Martyr Bahonar University in Kerman.
چکیده [English]

 The knowledge of cognition and educational implications are important subjects in educational philosophy. The goal of this research is review of the cognition and its educational implications in the view of Holy Quran which is the most important source for extracting the subjects that are related to educational philosophy in Islam and Islamic education. The result of this essay, which is done by descriptive-analytic method, indicates that Holy Quran granted an extraordinary place for knowledge and cognition; As a consequence, teachers and students were praised in this holy book. By referring to the senses and soul (heart) as the tools of the cognition, Holy Quran mentions that correct application of senses can pave the way for purifying heart. In this regard, the teaching methods that lead to the strengthening and more implication of these tools are further emphasized. This research observes thought as a base for teaching methods in Holy Quran.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • cognition
  • knowledge
  • education and training
  • Holy Quran
- قرآن کریم‌، ترجمه: سید محمدرضا صفوی، چ2‌، قم: دفتر نشر معارف، 1385 ش.
1. ابن شعبه‌، حسن بن علی؛ تحف العقول؛ ترجمه: صادق حسن‌زاده‌، چ۷‌، قم: آل‌ علی ‌(ع)‌، 1386 ش.
2. ابن‌بابویه‌، محمد بن علی؛ امالی؛ ترجمه: کریم فیض‌، چ۲‌، قم: چهارده معصوم (ع)‌، 1386 ش.
3. جعفری‌، محمّدتقی؛ شناخت از دیدگاه علمی و دیدگاه قرآن؛ تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی‌، 1360 ش.
4. جوادی آملی‌، عبدالله؛ معرفت‌شناسی در قرآن؛ چ۶‌، قم: اسراء‌، 1387 ش.
5. حکیمی‌، محمدرضا‌، حکیمی‌، محمد و حکیمی‌، علی؛ الحیاة؛ ترجمه: احمد آرام‌، چ۱۰‌، قم: دلیل ما‌، 1387 ش.
6. دهخدا‌، علی‌اکبر؛ لغت‌نامه دهخدا؛ چ2‌، تهران: دانشگاه تهران‌، 1377ش.
7. علوی‌، سید حمیدرضا؛ نکات اساسی در فلسفه تعلیم و تربیت و مکاتب فلسفی تربیتی؛کرمان: انتشارات دانشگاه شهید باهنر‌، 1386 ش.
8. کرپمی، محمود، دایرة‌المعارف قرآن کریم؛ چ۲‌، قم: بوستان کتاب‌، 1388 ش.
9. گلشنی‌، مهدی؛ قرآن و علوم طبیعت؛ تهران: مطهر‌، 1375 ش.
10. محمدی ری‌شهری‌، محمد؛ مبانی شناخت؛ قم: دار الحدیث‌، 1375 ش.
11. نوحه‌خوان‌، محمدحسین؛ در مکتب امام جعفر صادق (ع)؛ قم: مدین‌، 1386 ش.
12. Alavi, seyyed Hamid Reza; Shared Reigious Foundations of Education: Islam & Christianity; Qum: Ansariyan, 2006.