تاریخ دریافت: 27 خرداد 1393،
تاریخ پذیرش: 27 خرداد 1393
چکیده
یکی از مفاهیم ارزشی و اخلاقی قرآن کریم خشیت از خدای متعال است. معمولاً، مفسّران و مترجمان، خشیت را به خوف تفسیر کرده و این دو واژه را مترادف پنداشته‌اند. پژوهندگاهی نیز بین آن دو واژه تفاوت‌هایی ذکر کردهاند. در مقالة حاضر، پس از بحث در انکار ترادف این دو واژه، تفاوت‌هایی که بعضی از دانشمندان و مفسّران چون ابوهلال عسکری، محقّق طوسی و علّامة طباطبایی برای خوف و خشیت قائل شدهاند نیز در معرض نقد قرار گرفته است. همچنین، در ادامه، با معیار و مرجع قرار دادن قرآن کریم به عنوان یک منبع اصیل در معناشناسی کلمات و با دقّت در کاربردهای قرآنی این دو واژه، اثبات شده که: «خشیت» آن ترس ارادی است که از روی علم و معرفت همراه با تعظیم، در نفس آدمی ایجاد می‌شود و او را به فروتنی وا میدارد؛ امّا «خوف» آن انفعال نفسانی و واکنش غریزی و طبیعی نفس انسانی یا حیوانی است که بر اثر انتظار فرارسیدن امری ناخوشایند یا از دست دادن امری خوشایند پدید می‌آید. یکی از اساسیترین کلیدهای استنباط تفاوت «خوف» و «خشیت» در کاربردهای قرآنی آن است که خوف ـ که امری طبیعی و غریزی است ـ در برابر غیر خدا به پیامبران نسبت داده شده، امّا هیچ‌گاه خشیت از غیر خدا به آنان نسبت داده نشده است.
A survey on the meaning of "Khashyat" (awe) and its difference from Fear
نویسندگان [English]
Seyyed mahmood Tayyeb Hosseini
Assistant Professor at Research Center of Hawzeh and Daneshgah.
چکیده [English]
Among the ethical concepts in the Quran one is the concept of "Khashyat" (awe) toward the God. Commentators and translators of the Quran usually consider the word "Khashyat" as a synonym of the word "fear". There are, of course, some commentators who have tried to make difference between these two terms. In this paper the author claims that these two terms have been used in the Quran in two different meanings and the kind of difference proposed by some writers as Abu Hilal Askari, Tusi, and tabatabaee is also criticized. The author by reference to the text of the Holy Quran and the usage of the terms "Khashyat" and "Khouf" in the Quran suggests that "Khashyat" is used for voluntary fear toward God. It comes from knowledge and is always with glorifying God and it makes the servant to humble before God. On the other side "Fear" is considered as a kind of reaction and not action; a reaction concerning losing what is pleasant or to what one expects to be unpleasant. Among the basic grounds for this distinction is the usage of these two words in the Quran. Fear is assigned to the prophets for other than God, but Awe is used just for the prophets before God and not other than God.
کلیدواژه ها [English]
semantics, single words of the Quran, Awe (khashyat), fear (Khouf), synonyms in Quran
ابتدای صفحه