تاریخ دریافت: 02 اردیبهشت 1395،
تاریخ بازنگری: 02 اردیبهشت 1396،
تاریخ پذیرش: 02 اردیبهشت 1396
چکیده
از میان نام‌های مختلف دریا در قرآن کریم یعنی «بحر، لُجّه و یمّ»، نام «لُجّه» با وزنی سنگین‌تر، کم‌ترین بسامد را دارد. این واژه در دو مورد، آن هم در نقش وصفی و مفعولی، به‌عنوان اسم و اسم منسوب درباره قصر سلیمان و تشبیه اعمال کفار به‌کاررفته است. لجّه در اصطلاح علمی به «Pelagic zone» شهرت یافته است و از چندین لایه به نام‌های برلجّه، میان‌لجّه، ژرف‌لجّه، مُغاک و زیرمغاک تشکیل‌شده است. عمق و میانه بودن، دو مؤلفه اصلی مفهوم «لجّه» در علم لغت و دریاشناسی است. طبقه‌بندی علمی «لجّه» و بیان تفاوت آوائی آن با «لجی»، برخی شبهات موجود در اختلافات تفسیری و ترجمه‌ای را برطرف می‌نماید. ترکیب‌های مختلف این واژه همچون ترکیب اضافی، وصفی و نسبی، پیوند مناسب و مستحکمی در امتداد و گستردگی لایه‌های مختلف تاریکی در سطوح مختلف دریا و لایه‌های زیرین، تا پهنه وسیعی از افق آسمان ایجاد کرده که در شکل چند نمودار به نمایش گذاشته شده است. تصویرپردازی قرآن بر اساس نمادهای طبیعت ازجمله «لجّه دریا» جلوه‌ای زیبا از ترس، تاریکی و اضطراب و ناامیدی کفار و همچنین اعجاب و شگفتی ملکه سبأ را برای مخاطبین به نمایش می‌گذارد. نظام آوائی «لجّه» دلالت بر موضع میانی دهان و دلالت بر عمق و شدّت دارد و ناهمگونی نغمه آوائی را با احساسی نگران‌کننده و نفس‌گیر به مخاطب القاء می‌کند.
An Scientific and Literary Research on a Quranic Word: “Lojjah”
نویسندگان [English]
Sayed heydar farᶜ shīrāzī
Associate professor of Arabic language and literature department in Persian Gulf university.
چکیده [English]
Among different names of sea in holy Quran, namely “bahr”, “lojjah” and “yamm”, the word “lojjah” with a heavier weight have the least frequency. In two cases of descriptive and objective role, “lojjah” has been applied to Solomon’s palace and simile for pagan’s deeds as name and attributed name. In scientific term, “lojjah” acquired reputation in “Pelagic zone” and include several layers, namely “beside-lojjah”, “middle-lojjah”, “deep-lojjah”, “abyss”, and “under-abyss”. Depth and mediate is two majors component of “lojjah” in linguistics and marine science. Scientific classification of “lojjah” and expression of it phonetic difference with “loji” can remove some existent questions and doubts in disagreements on interpretation and translation. Different forms of this word like adduct, descriptive and relative composition have created a strong and appropriate connection between different layers of darkness in different levels of sea, underlying layers, and wide arena in the sky horizon which is represented in several tables. Quran’s portrayal based on symbols of nature including “lojjah of sea” represents beautiful look of fear, darkness, anxiety, pagan’s disappointment, and wonder of queen Saba. Phonetic system of lojjah implies middle position of mouth, depth, and intensity and also inducts heterogeneity of phonetic melody with a worrying and breathtaking feeling to audiences.
2. ابن جزری، امام محمد بن محمد؛ درآمدی بر علم تجوید؛ به کوشش: عبدالحسین البوّاب، ترجمه: ابوالفضل علامی ـ صفر سفیدرو، مؤسسه فرهنگی ـ انتشاراتی حضور، 1376 ش.
3. ابن جنی، عثمان بن جنی؛ الخصائص؛ به کوشش: عبدالحمید هنداوی، چ 3، بیروت: دار الکتب العلمیه، بی‌تا.
4. ابو الفتوح رازی، حسین بن علی؛ روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن؛ ج14، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی، 1408 ق.
5. انصاریان، حسین؛ ترجمه قرآن؛ قم: دار الأسوه، 1383 ش.
6. بازرگان؛ باد و باران در قرآن؛ به کوشش: سید محمدمهدی جعفری، 1353 ش.
7. تفتازانی، سعد الدین مسعود بن عمر؛ المطول شرح تلخیص المفتاح، مع حاشیة السید الشریف الجرجانی؛ به کوشش: احمد عزّو عنایة، دار الکوخ للطباعه والنشر، 1387 ش.
8. حسینی، شاه‌عبدالعظیمی، حسین بن احمد؛ تفسیر اثناعشری؛ ج9، تهران: انتشارات میقات، 1363 ش.
35. یوسف موسی، حسین و عبد الفتاح الصعیدی؛ الافصاح فی فقه اللغة؛ ج2، چ4، مکتب الإعلام الاسلامی، 1410 ق.
36. Bhattacharyya, Rameswar; Dynamics of marine vehicles; New York [etc.]: John Wiley & Sons, 1978.
37. "Marine Zones ـ MarineBio.org"; MarineBio Conservation Society; Web. Accessed 8: 10 AM 12/26/2015. <http: //marinebio.org/oceans/marine ـ zones/>.
38. Pelagic; (n.d). Merriam ـ Webster Online. In Merriam ـ Webster; Retrieved December 21, 2015, from http: //www.merriamـ webster.com/dictionary/pelagic;
ابتدای صفحه