دو فصلنامه کتاب قیم

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

نقد مبانی «قرآنیون» در نفیِ حجّیت، احراز و اثبات سنّت نبوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس حوزه و دانشگاه

2 دانشیار پردیس قم دانشگاه تهران

چکیده

در تاریخ حدیث اهل‌سنت، اندیشه‌هایی را می‌توان یافت که تحلیل آن‌ها نقش بسزایی در تعامل با سنّت و حدیث دارد. ازجمله این اندیشه‌ها، باورهای قرآنیون است که در دوران اخیر رو به گسترش نهاده است. از آنجا که مبانی اصحاب قرآنیون می‌تواند به التقاط، بنیادستیزی و گسترش نگاه منفی به سنّت منتهی گردد، تحلیل علمی مبانی این جریان، تلاشی بایسته و خطیر است. از همین‌رو در این نوشتار کوشش شده است با روش کتابخانه‌ای و رویکردی تحلیلی، مبانی نظریه‌پردازان این جریان در نفی حجیت، احراز و اثبات سنّت روشن گردد. مهمترین مبانی قرآنیون که در این نوشتار بدان دست یافته و در پی نقد آن هستیم از این قرار است: انحصار وحی الهی در قرآن، تعلق اراده الهی بر حفاظت انحصاری قرآن، انحصار تشریع در قرآن کریم، جامعیت قرآن در شرح و تفصیل همه نیازهای دینی، انحصار جاودانگی الفاظ و معانی در قرآن، انحصار قداست الفاظ و معانی در قرآن، تفرقه‌انگیز بودن سنّت و نفی اصالت تاریخی روایات پیامبر (‌‌ص) از جهت تدوین.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Criticism of “Quranion” Bases in Denial of prophetic tradition’s Authenticity, Certainty, and Proof

نویسندگان [English]

  • Zeynab Tayyebi 1
  • Mohammad Ali Mahdavi-rad 2

1 Graduate Ph.D. degree in Quran and Hadith sciences from free Islamic university of Tehran

2 Associate professor of college of Farabi in Tehran university

چکیده [English]

There are ideas in Sunni’s history of Hadith which its analysis plays an important role in interaction with Hadith and tradition. Quranion’s belief is one of these ideas that has been expanded in recent era. Since ideas of Quranion can be lead into eclectic foundament-contentious, and expansion in negative views about tradition, scientific analysis of their bases is essential. Thus, this essay attempts to explain bases of Quranion’s idea about denial of tradition’s authority, its certainty, and its proof, with an analytic approach and by usage of different books. The most important bases of Quranion explained and criticized are “monopoly of divine revelation in Quran”, “God’s will to exclusive protection of Quran”, “monopoly of canonization in holy Quran”, “inclusiveness of Quran in explanation of all religious needs”, “monopoly of eternality of words and meanings in Quran”, “monopoly of sanctity of words and meanings in Quran”, “divisiveness of tradition”, and “denial of historical authenticity of prophetic traditions in terms of codification”.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Quranion
  • Beliefs
  • Prophetic Tradition
  • Holy Quran
  • Hadith Authenticity
مراجع
قرآن کریم.
1. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبة الله؛ شرح نهج‌البلاغة؛ بیروت: داراحیاء الکتب العربیة، 1387 ق.
2. ابن حنبل، احمد بن محمد؛ المسند؛ تحقیق: عبدالله محمد درویش، بیروت: دارالفکر، 1414 ق.
3. ابن سعد، محمد بن سعد؛ الطبقات الکبری: الطبقة الخامسة من الصحابة؛ طائف: مکتبة الصدیق، 1414 ق.
4. ابن قتیبة، عبدالله بن مسلم؛ تأویل مختلف الحدیث؛ بیروت: دار الکتب العلمیة، بی‌تا.
5. ابن قرناس؛ الحدیث و القرآن، بغداد: الجمل، 2008 م.
6. ابوریه، محمود؛ اضواء علی السنّة المحمدیة أو دفاع عن الحدیث؛ بیروت: مؤسسة منشورات الاعلمی للمطبوعات، بی‌تا.
7. ابوعلبه، عبدالرحیم فارس؛ موسوعة الدخیل فی التفسیر فی القرن الرابع عشر الهجری (‌‌القرن العشرین المیلادی)؛ اردن: السواقی العلمیة للنشروالتوزیع، 1435 ق.
8. اسعدی، محمد؛ سعیدی روشن، محمدباقر؛ آسیب‌شناسی جریان‌های تفسیری؛ قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1389 ش.
9. اعظمی، محمد مصطفی؛ دراسات فی الحدیث النبوی و تاریخ تدوینه؛ چ3، ریاض: بی‌نا، 1401 ق.
10. الهی‌بخش، خادم حسین؛ دراسات فی الفرق القرآنیون و شبهاتهم حول السنه؛ طائف: مکتبة الصدیق للنشر و التوزیع، 2005 م.
11. آلوسی، محمود بن عبدالله؛ روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم؛ بیروت: دار الکتب العلمیة، 1415 ق.
12. توفیق صدقی، محمد؛ «الاسلام هو القرآن وحده»؛ المنار، ش256، 1285 ق.
13. حب الله، حیدر؛ نظریة السنة فی الفکر الامامی الشیعی، التکون و الصیرورة؛ بیروت: مؤسسة الانتشار العربی، 2006 م.
14. حسنی، هاشم معروف؛ دراسات فی الحدیث و المحدثین؛ بیروت: دار التعارف للمطبوعات، 1388 ق.
15. حسینی جلالی، محمدرضا؛ تدوین السنّة الشریفة؛ قم: دفتر تبلیغات اسلامی، 1413 ق.
16. حکیم، سید محمدتقی؛ اصول العامة للفقه المقارن؛ قم: مؤسسه آل‌البیت‌ (‌ع)، 1390 ق.
17. حکیم، محمد طاهر؛ السنة فی مواجهة الاباطیل؛ بی‌جا: مطبوعات رابطة العالم الاسلامی، 1402 ق.
18. خطیب بغدادی، احمد‌بن‌علی؛ تقیید العلم؛ به کوشش یوسف العش، بی‌جا: داراحیاء‌السنة‌النبویة، 1395 ق.
19. خطیب، محمد عجاج؛ السنة قبل التدوین؛ بیروت: دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، 1421 ق.
20. ذهبی، محمد بن احمد؛ تذکرة الحفاظ؛ بیروت: دار الکتب العلمیة، 1374 ق.
21. ذهبی، محمدحسین؛ التفسیر و المفسرون؛ قاهرة: دارالکتاب الحدیثة، 1396 ق.
22. راغب اصفهانی، حسین بن محمد؛ المفردات فی غریب القرآن، بیروت: دارالعلم،1412ق.
23. رضا، محمد رشید؛ المنار: مجلة شهریة تبحث فی فلسفة الدین و شئون الاجتماع و العمران؛ قاهرة: بی‌نا، 1315 ق.
24. زمخشری، محمود بن عمر؛ اساس البلاغة؛ قاهرة: دار الکتب المصریة، 1341 ق.
25. سبزواری، هادی بن مهدی؛ شرح منظومة السبزواری؛ به کوشش: حسن حسن‌زاده آملی، تهران: ناب، 1417 ق.
26. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر؛ تدریب الراوی فی شرح تقریب النواوی؛ به کوشش: احمد عمر هاشم، بیروت: دارالکتاب العربی، 1409 ق.
27. شاعر، عمرو؛ القرآنیون مصلحون أم هادمون؛ الجیزة: مکتبة النافذة، 2009 م.
28. شافعی، محمد بن ادریس؛ کتاب ‌الام؛ چ2، بیروت: دارالفکر، 1403 ق.
29. شحرور، محمد؛ الکتاب‌و القرآن قرائة معاصرة؛ چ4، بیروت: شرکة المطبوعات للتوزیع و النشر، 2000 م.
30. شربینی، عماد السید؛ السنّة النبویة فی کتابات اعداء الاسلام، مناقشتها و الرد علیه؛ منصورة: دار الیقین، 1429 ق.
31. صالح، صبحی؛ علوم الحدیث و مصطلحه؛ بیروت: دار العلم للملایین، 1991 م.
32. صبحی منصور، احمد؛ القرآن و کفی‌مصدراً للتشریع الاسلامی؛ بیروت: مؤسسة‌الانتشار العربی، 2005 م.
33. طباطبایی، سید محمدحسین؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ چ3، تهران: دار الکتب الاسلامیة، 1379 ش.
34. طوسی، محمد بن حسن؛ التبیان فی تفسیر القرآن؛ قم: مکتب الاعلام الاسلامی، 1409 ق.
35. عبدالخالق، عبدالغنی؛ حجیة السنة؛ قاهرة: دار الوفاء، 1314 ق.
36. عزالدین، نیازی؛ دین ‌السلطان (‌‌البرهان)؛ قاهرة: مکتبة مدبولی، 2006 م.
37. عشماوی، محمد سعید؛ حقیقة الحجاب و حجیة الحدیث؛ قاهرة: الکتابی الذهبی، 2002 م.
38. عضدالدین ایجی، عبدالرحمن بن احمد؛ المواقف فی علم الکلام؛ قم: منشورات الشریف الرضی، 1370 ش.
39. فاکر میبدی، محمد؛ مبانی تفسیر روایی؛ تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1392 ش.
40. کردی، اسماعیل؛ نحو تفعیل قواعد نقد متن الحدیث: دراسة تطبیقیة علی بعض أحادیث الصحیحین؛ دمشق: دار الاوائل، 2008 م.
41. کلینی، محمد بن یعقوب؛ الکافی؛ تحقیق: علی‌اکبر غفاری، چ3، تهران: دار الکتب الاسلامیه، 1388 ق.
42. مجلسی، محمدباقر؛ بحار الانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار (‌ع)؛ بیروت: مؤسسة الوفاء، 1403 ق.
43. مظفر، محمدرضا؛ اصول الفقه؛ تهران: نشر دانش اسلامی، 1405 ق.
44. معارف، مجید؛ تاریخ عمومی حدیث؛ تهران: کویر، 1381 ش.
45. مکارم شیرازی، ناصر؛ تفسیر نمونه؛ تهران: دار الکتب الاسلامیة، 1374 ش.
46. مهریزی، مهدی؛ حدیث‌پژوهی؛ قم: دار الحدیث، 1386 ش.
47. نصیری، علی، «بررسی روایات عرضه»؛ حدیث حوزه، ش2، 1390 ش.
48. Ahmad, Kassim; Hadith: Are-Evaluation; Tuscon: University of Arizona press, 1997.
49. Brown, Daniel; Rethinking Tradition In Modern Islamic Thought; Cambridge University press, 1996.
50. Khalifa, Rashad; Quran, Hadith and Islam; Tuscon: University of Arizona, 1982.
51. Yuksel, Edip; Quran: A Reformist Translation; Tucson, University of Arizona press, 2007.
دو فصلنامه کتاب قیم
دوره 7، شماره 16 - شماره پیاپی 16
بهار و تابستان 1396
صفحه 27-50
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 26 مرداد 1395
  • تاریخ بازنگری: 30 آبان 1395
  • تاریخ پذیرش: 30 بهمن 1395
اشتراک گذاری
ارجاع به این مقاله
آمار