طاهره فائق؛ سیّد علیرضا حسینی؛ سیّد محمّد حسین میر صادقی
دوره 5، شماره 13 ، پاییز و زمستان 1394، ، صفحه 117-138
چکیده
اسناد روایات معرّف عناوین راویان و رابطه‌های بین آنان در نقل روایات هستند. شناخت راویان و ویژگیهای مؤثّر در پذیرش یا ردّ اقوال آنان ضرورتی است که برعهدة علم رجال قرار دارد. بر پایه چنین رویکردی، اسناد، ...
بیشتر
اسناد روایات معرّف عناوین راویان و رابطه‌های بین آنان در نقل روایات هستند. شناخت راویان و ویژگیهای مؤثّر در پذیرش یا ردّ اقوال آنان ضرورتی است که برعهدة علم رجال قرار دارد. بر پایه چنین رویکردی، اسناد، موضوع و محور علم رجال هستند. این مقاله درصدد تبیین نگرشی است که اسناد را منبعی از منابع این دانش معرفی می کند. محمّد بن علی اردبیلی در جامع الرّواة نخستین کسی است که چنین نگرشی به اسناد داشته است. از آمار حاصل از اسناد کتابهای متقدّم و سندهایی که به صورت یکسان، تکرار شدهاند اطّلاعات مفیدی به دست میآید. از نتایج مهمّ این دیدگاه، تمییز مشترکات و توحید مختلفات است. با چنین نگرشی به اسناد، شناسایی راویانی که به سبب برخی محدودیتهای کتابهای رجال میسّر نبوده و به تبع آن، اعتبار اقوالشان با چالش مواجه شده است امکانپذیر می شود. بدین ترتیب، شیوه مرسوم ارزیابی حدیث که متّکی بر تصحیح سندی است، منحصر در اقوال رجالیان نمی ماند و اطّلاعات اسناد نیز میتوانند برخی کاستی ها را جبران کنند.
