محمد صادق هدایت زاده؛ سهیلا پیروزفر؛ غلامرضا ریسیان
دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، ، صفحه 91-113
چکیده
DOR: https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516026.1399.10.22.5.8 ارتباط و تعامل روبهرشد جهان اسلام و دنیای غرب به شکلگیری نحلههای گوناگونی انجامیده که هریک به تنهایی منادی تفسیر اصیل و برداشت صحیح از آیات قرآن هستند. یکی از ...
بیشتر
DOR: https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516026.1399.10.22.5.8 ارتباط و تعامل روبهرشد جهان اسلام و دنیای غرب به شکلگیری نحلههای گوناگونی انجامیده که هریک به تنهایی منادی تفسیر اصیل و برداشت صحیح از آیات قرآن هستند. یکی از این جریانهای نوظهور، «فمینیسم اسلامی» است که طی چند دهه اخیر، خواهان اصلاح فهم قرآن کریم با هدف ارائه الگوی جنسیتی برابر و در نتیجه، ارتقای جایگاه زنان در اسلام است. یکی از برجستهترین نواندیشان این جریان، عزیزة الحبری است که این مقاله با روش توصیفیـتحلیلی در صدد استخراج نگرش قرآنی اوست. وی در تفسیر قرآن از اصولی لازم در فهم همچون توحید، اصل تنوع و اصل سازگاری نام میبرد. الحبری نتیجه مبنا قرار دادن این اصول را رعایت اعتدال و اجتناب از دیدگاههای پدرسالارنه میداند که زیربنای دستیابی به نظام روابط عادلانه است. به نظر او، هر برداشتی خلاف این اصول همچون پنداشتهای پدرسالارانه از آیات الهی، مردود بوده و باید کنار گذاشته شود. همچنین دو مؤلفه روشی مهم وی که در روند نظرات تفسیری هویداست، «اصلاح تدریجی» و «بسترمندسازی فهم آیات» است. یکی از مهمترین نظرات الحبری پرداختن به «ضرب زنان» در آیات قرآنی است که از رهگذر مؤیدات قرآنی و روایی، منظور از نشوز را زنا دانسته و سپس تفسیر متفاوتی از آن در راستای سنت اصلاح تدریجی قرآن ارائه داده و قائل به لزوم محو کلی این سنت ناصحیح در دوره معاصر شده است.