استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم اسلامیرضوی
تاریخ دریافت: 14 شهریور 1396،
تاریخ پذیرش: 14 شهریور 1396
چکیده
با توجه به آسیبپذیر بودن حدیث،محدثان از دیرباز، بر این باور بودهاند که استفاده از این گنجینة گرانسنگ، نیازمند طی مقدّماتی است که یکی از آنها شناسایی آسیبها و زدودن پیامدهای نامطلوب آن است. «تحریف» به معنای تغییر یافتن حدیث در لفظ یا معنا، یکی از این آفتهای راهیافته در احادیث است کهتشخیص آن و توجّه به پیامدهای نامطلوبی که دارد پژوهشی دقیق را میطلبد. تحریف متون دینی سابقة دیرینهای داشته و از دیرباز مورد توجّه و دغدغة متفکّران اسلامی بویژه حدیثپژوهان بوده است. این نوشتار، با روش توصیفی ـ تحلیلی با هدف بیان عوامل و پیامدهای تحریف در احادیث، شکل گرفته است. از آنجا که اندک تغییر در حروف و کلمات، ما را در رسیدن به مقصود اصلی معصوم (ع) ناکام میگذارد، توجّه به آسیب «تحریف» از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این مقاله به بررسی مفهوم تحریف، انواع، عوامل و پیامدهای آن پرداخته شده است.ابهام و نارسایی عبارات، اضطراب، تعارض و تغییر در مقاصد حدیث، برخی از پیامدهای آن است. البته، حدیثپژوه میتواند با تشکیل خانوادة حدیث، جامعنگری و یافتن تمام احادیث مشابه و مرتبط به موضوع، به متن منقّح و غیرمحرَّفِ حدیث، دست یابد.
Professor assistant at Razavi University of Islamic Sciences.
چکیده [English]
Hadith in the process of transmission to the next generation has been exposed to varieus damages. In the fields of religious studies especially hadith, scholars try to eliminate these damages. One of these damages is distortion which refers to any changes in the meaning or words of hadith. This phenomenon necessitates the provision of a method in examining and emendation of hadith. Hence, the paper argues the concept of distortion its kinds, causes and consequences descriptively and analytically. The main damages are ambiguity, inconsistency, different versions and semantical changes. Scholars of hadith should use some kind of intertextuality method in order to examine and amend the hadith.
کلیدواژه ها [English]
textual criticism, Lower criticism, distortion of hadith, pathology of hadith