نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار دانشگاه قم
2 دانش‌آموختة دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم قم (نویسنده مسئول)/
چکیده
تمام گزارههای قرآن کریم دارای مفهومی هدفدار هستند. این گزارهها در موضوعهای مختلف، دارای نظم هستند و با یکدیگر ارتباط دارند؛ به گونهای که میتوانند علاوه بر رسیدن به اهداف خود، طرحی جامع را برای گرایش روحی به اهل بیت (ع) با هم‌پوشانی، پیریزی کنند. آشکار و بدیهی بودن آینده برای خداوند ارائۀ طرحی جامع در قرآن کریم با هدف گرایش به اهل بیت (ع) را تقویت میکند. الگوی راهبردی طراحی‌شدة برخی آیات، منظومه‌وار، امّا به صورت تلویحی و غیر صریح، به چینش اعداد و ارقام اسمها و چینش مفهومی و لفظی گزارش‌ها و مقایسه کردن آنها میپردازد. در قسمتی از این الگوی راهبردی هماهنگ و ضمنی آیات، هرمی را در چهار طبقه از صفات پیامبران و اسماء حسنای الهی میبینیم. پیامبر اکرم (ص) و به تبع آن اهل بیت(ع) با اختصاص برخی صفات و اسمای حسنای الهی از جمله «رحمت» و «رحیمیت»، نسبت به سایر پیامبران الهی در جایگاهی ویژه در رأس این هرم قرار می‌گیرند. با توجه به این نکات، این پژوهش در مقام پاسخ به این سؤال است که: قرآن کریم به وسیلۀ الگوی منظم ساختاری خود، چگونه راهبردی را برای ایجاد گرایش به پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) به‌کار میگیرد؟
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Quran's strategy to invite great love of household of the prophet
نویسندگان [English]
- Mohammad Taghi Diari Bidgoli 1
- Sajjad Ghafuri Nia 2
1 Associate professor at university of Qum
2 M.A. of quranic studies at university of quranic sciences, Qum
چکیده [English]
Quranic statement have connotation meaning. It involves differeren themes and are interconnected with an especial order. Its arrangement is in a way that not only achieve their goal but also proposes a very comprehencive model which accelerate the acquaintance with household of the prophet in the light of quranic verses.Here are the most important elements of this model which are implicit: numbers, names, stories and parables. In a part of this conceptual model there is a pyramid which has four stratum. In this pyramid, the attributes and names of god such as
"compassionat" and "mercifulness" are of high importance in it. On the top of this pyramid is the concept of prophet and imam. The most important question here is that how to reconstruct these model according to the quran.
کلیدواژه‌ها [English]
- prophet
- Imam
- household of the prophet
- Quran
- Model
- dennotation
ـ قرآن کریم؛ ترجمه محمدمهدی فولادوند، قم: حوزه علمیه، 1378 ش
1. ابن طاووس، جمال الدین سیدعلی حسینى حلی؛ التحصین؛ قم: مؤسسه دارالکتاب، 1413 ق.
2. ابن سیده المرسی، أبو الحسن علی؛ المحکم و المحیط الاعظم؛ بیروت: دار الکتب العلمیه. 1421 ق.
3. ابوذری، مهدی؛ «بررسی قصص قرآن (قصه حضرت ابراهیم)»؛ پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه علوم اسلامی رضوی. 1380 ش.
4. احمد بن حنبل؛ فضائل الصحابة؛ تحقیق: وصی الله، محمد عباس، بیروت: موسسة الرسالة، 1403 ق.
5. احمدزاده کرمانی، روح الله؛ بازاندیشی در فرهنگ و رسانه؛ تهران: نشر چاپار، 1390 ش.
6. اس گری، کالین؛ ساختارشناسی راهبرد؛ ترجمه: علیرضا فرشچی، تهران: دانشگاه امام حسین (ع)، 1385 ش.
7. امینى، عبد الحسین؛ الغدیر فى الکتاب و السنة و الادب؛ قم: مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیة، 1406 ق.
8. انوری، حسن و دیگران؛ فرهنگ بزرگ سخن؛ تهران: نشر سخن، 1381 ش.
9. اولیور، ساندرا؛ استراتژی روابط عمومی؛ ترجمه: محمد اعرابی و مرجان فیاضی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی، 1388 ش.
10. آرمسترانگ، مایکل؛ مدیریت استراتژیک منابع انسانی؛ ترجمه: محمد اعرابی و امید مهدیه، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی، 1389 ش.
11. بابایى، علی اکبر؛ مکاتب تفسیری: روشها و گرایش‌های تفسیری معاصر؛ قم: سازمان سمت و پژوهشکده حوزه و دانشگاه، 1381 ش.
12. بخاری جعفی، أبو عبدالله محمد بن اسماعیل؛ صحیح البخاری (الجامع الصحیح المختصر)؛ چ3، بیروت- یمامه: ابن کثیر، 1407 ق/ 1987 م.
13. پی یرز، جان ای و ریچارد بی رابینسون؛ مدیریت راهبردی: برنامه ریزی، اجرا و کنترل؛ چ3، ترجمه: سیدمحمود حسینی، تهران: انتشارات سمت، 1387 ش.
14. حجتی، سیدمحمد باقر؛ پژوهشی در تاریخ قرآن کریم؛ چ10، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1376 ش.
15. حسکانى، عبید الله بن احمد؛ شواهد التنزیل لقواعد التفضیل؛ تهران: سازمان چاپ وانتشارات وزارت ارشاد اسلامی، 1411 ق.
16. دهخدا، علی اکبر؛ لغت‌نامه دهخدا؛ تهران: افست دولتی ایران، 1327 ش.
17. زمخشری، محمود؛ الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل؛ چ3، بیروت: دارالکتب العربی، 1407 ق.
18. ساسانی، حسین؛ فرایند راهبرد؛ پژوهشکده صنعتگر، بی‌جا: بی‌نا، بی‌تا.
- 19. صدوق، محمد بن علی؛ من لا یحضره الفقیه، چ2، انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه، قم: 1404 ق.
20. صفار، محمد بن حسن؛ بصائر الدرجات فی فضائل آل‌محمّد ص؛ چ2، قم: کتابخانه آیة الله مرعشی نجفی، 1404 ق.
21. طباطبایی، سید محمد حسین؛ المیزان فی التفسیر القرآن؛ چ5، قم: انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزۀ علمیه قم، 1417 ق.
22. فخر رازی، محمد؛ تفسیر کبیر؛ چ3، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، 1411 ق.
23. فراهیدی، خلیل بن احمد؛ العین؛ قم: دارالهجرة، 1410 م.
24. فیومی، احمد بن محمد؛ المصباح المنیر؛ القاهرة: المطبعة الامیریة، 1429 م.
- 25. قمی، علی بن ابراهیم؛ تفسیر قمی؛ چ4، قم: دار الکتاب، 1367 ش.
26. قمی نیشابوری، نظام الدین حسن؛ تفسیر غرائب القرآن و رغائب الفرقان؛ به سعی: زکریا عمیران، بیروت: دار الکتب العلمیة، 1416 ق.
27. قوام، عبدالعلی؛ سیاست تطبیقی؛ چ2، تهران: انتشارات سمت، 1376 ش.
28. کتاب مقدس؛ عهد عتیق و جدید؛ ترجمه: فاضل خوان همدانی، ویلیام گلن، هنری مرزند، ج2، تهران: انتشارات اساطیر، 1383 ش.
29. کلینى رازی، محمد بن یعقوب؛ الکافی؛ چ4، تهران: دار الکتب الإسلامیة، 1365 ش.
30. مجلسی، محمد باقر؛ بحار الانوار؛ بیروت: مؤسسة الوفاء، 1404 ق.
31. معینی‌‌پور، مسعود؛ «بررسی تطبیقی الگوی توسعه سیاسی هانتینگتون با الگوی رشد سیاسی در جامعه مهدوی» فصلنامه علمی- پژوهشی مشرق موعود، ش12، 1388 ش.
32. مفید، محمد بن نعمان؛ الاختصاص؛ تحقیق و تصحیح: علی اکبر غفاری و محمود محرمی زرندی، قم: المؤتمر العالمی لالفیة الشیخ المفید، 1413 ق.
33. مکارم شیرازی، ناصر؛ پیدایش مذاهب؛ قم: مدرسه امام علی بن ابی طالب (ع)، 1377 ش.
)