نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• رحمان عشریه ¹
• سید محمدیاسین مرتضوی ²

¹ عضوهیأت علمی دانشگاه علوم ومعارف قرآن کریم

² کارشناس ارشد دانشگاه علوم ومعارف قرآن کریم

چکیده

بررسی ارتباطات مفهومی میان واژگان و تحلیل ساختارهای معنایی آنها، از جمله روش‌های مؤثری است که به کشف لایه‌های پنهان معنا و درک عمیق‌تر متون دینی می‌انجامد. این رویکرد به‌ویژه در مطالعه قرآن کریم ـ که از جنبه‌های زبانی، محتوایی و ادبی، ظرفیتی بی‌نظیر دارد ـ جایگاه و اهمیت بسزایی می‌یابد. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و رویکرد نظام مند، به واکاوی مفهوم «جحیم» در قرآن پرداخته است. در این راستا، واژگان مرتبط با این مفهوم، در عین اشتراک معنایی، هرکدام ظرفیت های معنایی متمایز و ویژه‌ای را در متن آیات قرآنی نمودار می‌سازند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که هر یک از این واژگان، ابعاد متفاوتی از عذاب و آتش دوزخ را ارائه می‌ دهند: «جحیم» بر شدت زبانه‌ها و خشم بی‌پایان آتش؛ «حریق» بر فعل سوزاندن و اثرگذاری آن اشاره دارد؛ «سعیر» بر شعله‌ور بودن مداوم؛ «سقر» بر سوزاندگی عمیق و تغییر ماهیت اشیاء؛ «لظى» بر زبانه‌های خالص و بی‌وقفه؛ «موقده» بر تداوم برافروختگی؛ «لهب» زبانه‌های مرئی و خالص آتش؛ و «شواظ» بر شعله‌های بی‌دود و متمرکز دلالت دارند. تحلیل دقیق این واژگان نشان می‌دهد که قرآن کریم با دقتی مثال‌زدنی، واژگان مرتبط با جحیم را در سیاق‌هایی به‌کار برده است که هر یک به‌گونه‌ای خاص، جلوه‌ای از عذاب الهی را به تصویر می‌کشند. این پژوهش، تصویری چندلایه و معناشناسانه از مفهوم جحیم در قرآن ارائه می‌دهد و اهمیت تحلیل واژگانی در فهم هنری و دقیق‌تر آیات را یادآور می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• قرآن کریم
• جحیم
• معناشناسی
• پیوندهای مفهومی

موضوعات

• زبان شناسی معناشناسی

عنوان مقاله [English]

A Comparative Approach to the Semantics of "Jahīm" in the Holy Quran Relying on Conceptual Links

نویسندگان [English]

• oshriyeh oshriyeh ¹
• Seyyed Mohammadyasin Mortazavi ²

¹ عضوهیأت علمی دانشگاه علوم ومعارف قرآن کریم

² Master's degree from the Holy Quran University of Sciences and Knowledge

چکیده [English]

Examining the conceptual connections between words and analyzing their semantic structures is one of the effective methods that leads to discovering hidden layers of meaning and a deeper understanding of religious texts. This approach is particularly important in the study of the Holy Quran, which has an unparalleled capacity in terms of linguistic, content, and literary aspects. This study, using a descriptive-analytical method and a systematic approach, has examined the concept of "hell" in the Quran. In this regard, the words related to this concept, while sharing semantics, each display distinct and special semantic capacities in the text of Quranic verses. The findings of the study show that each of these words presents different dimensions of torment and hellfire: "hell" refers to the intensity of the flames and the endless fury of fire; "fire" refers to the act of burning and its effect; "sa'ir" refers to continuous flaming; "saqr" refers to the deep burning and the change in the nature of objects; “Ladhi” refers to pure and uninterrupted flames; “muqadda” refers to continuous flaming; “lahb” refers to visible and pure flames of fire; and “shwaaz” refers to smokeless and concentrated flames. A careful analysis of these words shows that the Holy Quran has used words related to hell with exemplary precision in contexts that each depict a manifestation of divine punishment in a specific way. This research presents a multilayered and semantic picture of the concept of hell in the Quran and reminds us of the importance of lexical a

کلیدواژه‌ها [English]

• Holy Quran
• Jahim
• semantics
• conceptual connections