نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه بزرگمهر قائنات
چکیده
چگونگی رفتار و تعامل با غیرمسلمانان همواره از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. این اهمیت در دوران جدید و پس از افزایش تعاملات پیروان ادیان مختلف با یکدیگر مضاعف شده است. یکی از احادیثی که توسط محدثین فریقین نقل شده و مورد استناد دانشمندان و فقهای مسلمان در صدور احکامی پیرامون تعامل با غیرمسلمانان و به صورت اخص، اهل کتاب قرار گرفته، روایت «الْإِسْلَامُیعْلُووَلَایُعْلَیعَلَیه» است؛ عبارتی که گاه به روایت علو از آن یاد می‌شود. پژوهش حاضر با هدف تبیین صحیح این روایت با بهره‌گیری از اصول نقد و فهم حدیث، به اعتبارسنجی سندی و بررسی دلالی این روایت پرداخته و به این نتیجه دست یافته که از نظر سندی ـ چه از طرق منقول در شیعه و چه اهل سنت ـ دارای ضعف است. افزون بر این، برداشت مشهور از روایت و همچنین تطبیق آن بر برخی مصادیق، با چالش‌های جدی مواجه است. بر فرض صحت صدور، مفهوم صحیح این روایت برتری اسلام از منظر اندیشه و استدلال نسبت به سایر ادیان است. بنابراین، استفاده از این روایت با هدف صدور احکامی که حقوق طبیعی و بشری غیرمسلمانان را نقض، کرامت‌شان را مخدوش و از این طریق موجب برتری مسلمان را فراهم آورد، هم با روح حاکم بر قرآن و فلسفه بعثت پیامبر اسلام (ص) متضاد است و هم از منظر اخلاقی و عقلانی توجیه‌ناپذیر می‌نماید.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
A Document Study and Causal Analysis of the Hadith of superiority and evaluating its citation in interaction with non-Muslims
نویسنده [English]
- meysam kohan torabi
استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه بزرگمهر قائنات
)