نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• بهمن هادیلو
• مجتبی محمدی مزرعه شاهی

استادیار و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم ومعارف قرآن کریم

چکیده

محسنات معنوی یکی از شیوه­های بیانی است که قرآن کریم در بیان فحوا و اهداف خود به وفور از آن بهره جسته است. اهمیت محسنات معنوی به اندازه­ای است که بدون درک صحیح و شناخت اهداف آن، فهم و تفسیر برخی آیات قرآن مشکل می­نماید. این در حالی است که با عنایت به نگرش دانشمندان علم بلاغت به فنون بدیعی به عنوان عنصری صرفاً زینت بخش، جوانب فنی آن مغفول مانده است. در بحث پیش رو به روش تحلیلی و با نگاه کاربرد شناسی و عملکردی، نقش محسنات معنوی در فهم و موسیقی قرآنمورد بررسی قرار گرفته که یافته­های پژوهش حاکی از این است که این نوع از محسنات دارای کارکرد­های مختلف فنی است. از جمله این کارکردها را می­توان در تولید موسیقی با تکیه بر سازه­های توازی و تناسب و سازه تکرار، تصویر­آفرینی با ابزار فنون بدیعی مبالغه و مقابله و همچنین، در فهم قرآن و مرتفع کردن شبهات برخی آیات شریفه دانست که در پرتو محسنات بدیعی توریه، تجاهل العارف، لفّ و نشر، مشاکله و احتباک حاصل می­شود.
 

کلیدواژه‌ها

• قرآن کریم
• محسنات معنوی
• کارکردهای فنی
• زیبایی شناختی
• رفع شبهات

موضوعات

• قرآن

عنوان مقاله [English]

The technical functions of semantic aestheticism in the Holy Qur’an

نویسندگان [English]

• bahman hadiloo
• mojtaba mohammadi mazraeh shahi

Assistant professor, The University of Qur’anic Sciences

چکیده [English]

Aesthetic semantic devices are among the rhetorical features widely used in the Qur’an. Their significance is such that the understanding and interpretation of some Qur’anic verses is impossible if those features are not fully taken into account. However, as the case is, the technical aspects of the rhetorical devices in the Qur’an have been overshadowed by the overemphasized aesthetic aspects of those devices. Using an analytical method and adopting an applied functional point of view, this study seeks to shed light on the role of semantic aestheticism in understanding the meaning and the music of Qur’anic utterances. The results of the study indicate that the aesthetic lexical features in the Book are of various technical functions, such as creating music based on parallel, proportionate or redundant notations as well as imagery by means of exaggerations and antitheses. These functions not only help to understand the meanings but also serve to resolve the ambiguities in some verses. In general, such an aestheticism in the rhetoric of the Qur’an sets the ground for polysemy, Socratic irony, elucidation, lexical isomorphism, and explicit-implicit sequences of related concepts.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Holy Qur’an
• Lexical aestheticism
• Technical functions
• Elimination of ambiguities