استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه ولی‌عصر رفسنجان
تاریخ دریافت: 15 اسفند 1395،
تاریخ بازنگری: 10 شهریور 1396،
تاریخ پذیرش: 10 بهمن 1396
چکیده
بنا بر یافتههای روان‌شناسان و متخصصان علوم مغز و اعصاب، تخیّل نیروی پیشبرنده تعقل آدمی استکه امکان خلق تصاویر جدید و ایدههای نو را در ذهن ایجاد میکند. تفسیرگر انسانی قرآن میتواند با استفاده از این نیروی خلاق در کنار نیروی تفکر و تذکر مسبب طرح مسایل جدید و کشف اطلاعات مفید فراگرد فهم آیات مختلف باشد؛ مشروط به اینکه مفسر بتواند مرزهای مفهومی بین تفکّر، توهّم، تخیّل خلاق و خیالات و اوهام باطل را به درستی بازشناسد و با استفاده از همه منابع معرفتی در دسترس، تفسیری به دور از رأی شخصی، پیشداوری و خیالزدگی ارائه دهد. آنچه در این گفتار آمده است اجمالاً نتیجه تحلیل و تطبیق دادههای علمی موجود در دو حوزه تخیّل خلاق و فهم و تفسیر آیات است که به طور مشخص از ظرفیت بالای کاربرد آن نیروی خلاق و منبع الهامبخش در حوزه فهم و تفسیر آیات خبر میدهد؛ مواردی چون کاربرد تخیّل مفسّر در تفسیر بیشتر آیات از قبیل آیات مربوط به آفرینش انسان، مرگ و عالم پس از مرگ؛ نقش تخیّل در ترسیم ذهنی روابط همنشینی و جانشینی واژگان قرآن؛ تجسّم هر آیه در شبکه آیات خویشاوند و هم موضوع؛ تصویرسازی ذهنی مفسّر از حوادث گذشته با تکیه بر منابع معتبر تاریخی و نقلی از نتایج مهم این تحقیقاند.
[1] . استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه ولی‌عصر رفسنجان / ah.gharaee@vru.ac.ir
ابتدای صفحه