فاطمه حبیبی؛ فتحیه فتاحی زاده؛ فریده حق بین
چکیده
در علم زبانشناسی، رویکردهای مختلفی به «زبان» وجود دارد و برای زبان در این رویکردها، نقشهای گوناگون تعریف میشود. صورت‌گرایان معتقدند قوه نطق، موهبت ذاتی بشر است که انسان با آن متولد میشود ...
بیشتر
در علم زبانشناسی، رویکردهای مختلفی به «زبان» وجود دارد و برای زبان در این رویکردها، نقشهای گوناگون تعریف میشود. صورت‌گرایان معتقدند قوه نطق، موهبت ذاتی بشر است که انسان با آن متولد میشود و پدیدهای ذهنی و ابزاری است که عملکرد ذهن بشر را منعکس میکند؛ اما کارکردگرایان، زبان را پدیدهای اجتماعی و وسیله ارتباطی میدانند و معتقدند که صورتهای زبانی، خلق و فراگرفته میشوند تا در خدمت نقش ارتباطی زبان باشند. این پژوهش کوشیده است رویکرد تفسیری علامه طباطبایی به ماهیت «زبان» را باروشتحلیلی و با محوریت آیات مشتمل بر پرکاربردترین نمودهای گفتاری زبان مانند قول، کلمه، لسان، نطق و بیان مورد بررسی قرار دهد. به اجمال میتوان اذعان داشت که وی به هر دو نقش«زبان» یعنی وسیله ارتباطی و نیز ابزار بیان اندیشه بودن، معتقد است؛ اما ماهیت آن را امری فطری دانسته و تعلیم آن به بشر را یک الهام الهی و تنها مخصوص انسان تلقی مینماید. یکی از دستاوردهای پژوهش حاضر، تأیید این نظریه زبانشناسی است که «زبان» قوه فطری و استعداد ذاتی است که با انسان متولد میشود و این توانش با قرار گرفتن انسان در ظرف اجتماع، به کنش های گوناگونی مانند گفتار منجر می گردد.
