Document Type : Research Paper
Authors
1 Associate professor at university of Tehran
2 Ph.D. Graduate at university of Tehran, professor assistant at university of Mazandaran
Abstract
Keywords
ـ قرآن کریم.
1. آقابزرگ تهرانی، محمد محسن؛ الذریعة الی تصانیف الشیعة؛ قم: انتشارات اسماعیلیان، بیتا.
2. آل سید غفور، سید محسن؛ جایگاه سیاسی عالم دینی در دو مکتب اخباری و اصولی؛ قم: بوستان کتاب، 1385 ش.
3. آل عمران، فرج؛ الاصولیون و الاخباریون فرقة واحدة؛ نجف: المطبعة الحیدریة، 1376 ق.
4. آل قاسم، عدنان فرحان؛ تطوّر حرکة الاجتهاد عند الشیعة الامامیة؛ بیروت: دار الهادی، 1425 ق.
5. ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن؛ مقدمة ابن الصلاح؛ بیروت: دارالکتب العلمیة، 1374 ق.
6. ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله؛ الاستیعاب فی معرفة الاصحاب؛ بیروت: دار الجیل، 1412 ق.
7. ابن عربی، محمد بن علی؛ الفتوحات المکّیة؛ بیروت: دار صادر، بیتا.
8. ابن فارس، احمد؛ معجم مقاییس اللغة؛ تحقیق: عبدالسلام محمد هارون، قم: مکتب الاعلام الاسلامی، بیتا.
9. ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر؛ البدایة و النهایة؛ به کوشش: علی شیری، بیروت: داراحیاء التراث العربی، 1365 ق.
10. ابن منظور، محمد بن مکرم؛ لسان العرب؛ بیروت: دار صادر، 1414 ق.
11. ابن ندیم، محمد بن اسحاق؛ الفهرست؛ به کوشش: محمّدرضا تجدّد، تهران: بینا، 1347 ش.
12. استرآبادى، محمّدامین؛ الفوائد المدنیّة؛ قم: دار النشر لأهل البیت، ۱۳۶۳ ش.
13. ــــــــ؛ دانش‌نامة شاهی؛ مخطوط، محلّ نگهداری: قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، بیتا.
14. افندى اصفهانى، میرزا عبد الله؛ ریاض العلماء و حیاض الفضلاء؛ تحقیق: سیّد احمد حسینى، قم: مطبعة الخیام، ۱۴۰۱ ق.
15. امین، حسن؛ دائرة المعارف الاسلامیّة الشیعیّة؛ دمشق: دار التعاریف للمطبوعات، ۱۴۱۲ ق.
16. امین، سیدمحسن؛ أعیان الشّیعة؛ تحقیق: سیّدحسن امین، بیروت: دار التعارف، ۱۴۱۸ ق.
17. انصاری، مرتضی؛ فرائد الاصول؛ قم: لجنة تراث الشیخ الأنصاری، ۱۴۱۹ ق.
18. ایجی، عضدالدّین عبدالرحمن بن احمد؛ المواقف؛ بیروت: دار الجیل، 1374 ق.
19. ایزدی مبارکه، کامران؛ «اصطلاح اخباری در سیر تحوّل مفهومی»؛ مجله حدیث‌پژوهی، شماره 3، 1389 ش.
20. بحرانی، یوسف بن احمد؛ الحدائق الناضرة؛ تحقیق: محمدتقی ایروانى و سید عبد الرزاق مقرم، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۰۵ ق.
21. ــــــــ؛ الدّرر النجفیة من الملتقطات الیوسفیة؛ تحقیق: گروه پژوهش دار المصطفی لإحیاء التراث، بیروت: دار المصطفی لإحیاء التراث، ۱۴۲۳ ق.
22. ــــــــ؛ لؤلؤة البحرین؛ به کوشش: محمدصادق بحرالعلوم، قم: مؤسسة آل البیت (ع)، بیتا.
23. بحر العلوم، سید محمّد؛ الاخباریة: اصولها و تطوّرها؛ بیروت: دارالزهراء، 1412 ق.
24. پاکتچی، احمد؛ تاریخ تفسیر؛ تهران: دانشگاه امام صادق (ع)، ۱۳۸۴ ش.
25. تستری (محقق کاظمی)، اسد الله؛ کشف القناع عن وجوه حجّیة الاجماع؛ قم: مؤسّسه آل البیت (ع)، ۱۳۱۷ ق.
26. تنکابنی، محمد؛، قصص العلماء؛ تهران: بینا، 1369 ق.
27. ثقفی، ابراهیم بن محمد؛ الغارات؛ به کوشش: جلال الدّین محدّث ارموی، بیجا: چاپخانه بهمن، بیتا.
28. الجابری، علی الحسن؛ الفکر السلفی عند الشیعة الاثنی عشریة؛ بیروت: دار إحیاء التراث، 1409 ق.
29. جرجانی، محمد بن علی؛ کتاب التعریفات؛ تهران: انتشارات ناصر خسرو، بیتا.
30. جعفریان، رسول؛ اسئلة یوسفیة: جدال اندیشگی تفکّر شیعه اصولی با اخباری (مکاتبات میریوسف علی استرآبادی و شهید قاضی نورالله شوشتری)؛ تهران: مجلس شورای اسلامی، 1388 ش.
31. ــــــــ؛ دین و سیاست در دورة صفوی؛ قم: انتشارات انصاریان، 1370 ش.
32. جهانگیری، محسن؛ «آثار مثبت و منفی حرکت اخباریان»؛ مجله تخصصی الهیات و حقوق، مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی، ش27، 1387 ش.
33. ــــــــ؛ رابطه اجتهاد و اخباریگری؛ مشهد: انتشارات صبرا، 1388 ش.
34. جنّاتی، محمّدابراهیم؛ ادوار اجتهاد؛ تهران: انتشارات کیهان، ۱۳۷۲ ش.
35. حائری، عبدالهادی؛ تشیّع و مشروطیّت در ایران و نقش ایرانیان مقیم عراق؛ تهران: امیر کبیر، 1360 ش.
36. حافظ مزی، یوسف بن عبدالرحمن؛ تهذیب الکمال؛ به کوشش: بشّار عواد معروف، بیروت: مؤسسة الرسالة، 1363 ق.
37. حبّ الله، حیدر محمد کامل؛ نظریة السنّة فی الفکر الامامی الشّیعی (التکوّن و الصّیرورة)؛ بیروت: الانتشار العربی، 2006 م.
38. حر عاملی، محمد بن حسن؛ الفوائد الطّوسیة؛ تحقیق: سیدمهدی لاجوردی، قم: المطبعة العلمیة، ۱۴۰۳ ق.
39. حسینى زبیدی، محمد بن محمد بن مرتضی؛ تاج العروس من جواهر القاموس؛ تحقیق: علی شیری، بیروت: دار الفکر، بیتا.
40. حسینیان، روح الله؛ تاریخ سیاسی تشیّع؛ تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۸۰ ش.
41. حکیمی، محمدرضا؛ مکتب تفکیک؛ قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۳ ش.
42. (علّامه) حلّی، حسن بن یوسف ؛ رجال علامه حلی (خلاصة الاقوال)؛ قم: دارالذخائر، 1411 ق.
43. ــــــــ؛ نهایة الوصول إلی علم الاُصول؛ تحقیق: ابراهیم بهادری، قم: مؤسّسه امام صادق (ع)، ۱۴۲۶ ق.
44. خراسانی کرباسی، محمدجعفر بن محمدطاهر؛ «مسائل ایادی سبا» (چاپ شده ضمن مجموعه 25 رساله فارسی، تألیف علامه مجلسی)؛ قم: کتابخانه آیت الله مرعشی، 1412 ق.
45. خطیب بغدادی، احمد؛ تاریخ بغداد؛ به کوشش: مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت: دار الکتب العلمیة، 1417 ق.
46. خوانساری، محمدباقر؛ روضات الجنّات فی احوال العلماء و السادات؛ قم: انتشارات اسماعیلیان، بیتا.
47. دوانی، علی؛ وحید بهبهانی (آقا محمدباقر بن محمداکمل اصفهانی)؛ تهران: امیر کبیر، 1362 ش.
48. ذهبی، محمد بن احمد؛ تاریخ الاسلام؛ بیروت: دارالکتاب العربی، 1407 ق.
49. رازی نجفی، محمّدتقی؛ هدایة المسترشدین؛ تحقیق: مؤسّسة النشر الاسلامی، قم: مؤسّسة النشرالاسلامی، ۱۴۳۰ ق.
50. رضانژاد، عزالدین؛ صلاة الجمعة: دراسة فقهیة و تاریخیة؛ قم: بینا، ۱۴۱۵ ق.
51. سبحانی، جعفر؛ ؛ مقدمه بر کتاب "لمحات الاصول للامام الخمینی" با عنوان "أصول الفقه نشوؤه و أدواره"؛ تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1421ق.
52. سیّد مرتضی، علی ّبن الحسین الموسوی؛ رسائل الشریف المرتضی؛ تحقیق: سیداحمد حسینى، قم: دارالقرآن الکریم، ۱۴۱۰ ق، «الف».
53. ــــــــ؛ الشّافی؛ قم: مؤسسه اسماعیلیان، 1410 ق، «ب».
54. شهرستانى، محمد بن عبد الکریم؛ الملل و النحل؛ تحقیق: محمد بدران، قم: الشریف الرضی، 1364 ش.
55. صالحی، سیدعباس؛ «امتداد اخباریگری»؛ فصلنامه حوزه، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ش143 و 144، 1386ش.
56. صالحی، عبدالحسین؛ مقدمه بر غنیمة المعاد فی شرح الارشاد (موسوعة) برغانی؛ تهران: مطبعه احمدی، بیتا.
57. صدر حاج سیّد جوادی، احمد و فانى، کامران و خرّمشاهی، بهاء الدین؛ دایرة المعارف تشیّع؛ تهران: حکمت، ۱۳۷۵ ش.
58. صدر، محمّدباقر؛ المعالم الجدیدة للاصول؛ تهران: مکتبة النجاح، ۱۳۹۵ ق.
59. صدوق، محمد بن علی بن بابویه قمی؛ اعتقادات الامامیة؛ تهران: انتشارات رضوی، بیتا.
60. طباطبایی، سیدمحمد حسین؛ المیزان فى تفسیر القرآن؛ قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1417 ق.
61. طوسی، محمد بن الحسن؛ العدة فى اصول الفقه؛ تحقیق: محمدرضا انصاری، قم: بینا، 1376 ش.
62. عابدی شاهرودی، علی؛ «تشریح و نقد مسلک اخباری»؛ کیهان اندیشه، ش32، 1369 ش.
63. عاملی، حسن بن زین الدّین؛ معالم الدین و ملاذ المجتهدین؛ قم: مؤسسة النشر الاسلامی، بیتا.
64. عاملی، سید نورالدین؛ الشواهد المکّیة فی دحض الفوائد المدنیّة؛ تحقیق: رحمت‌الله رحمتی، قم: مؤسسة النشر الاسلامی، 1429 ق.
65. الغراوی، محمّد عبدالحسین محسن؛ مصادر الاستنباط بین الاصولیین و الاخباریین؛ قم: مکتب الاعلام الإسلامی، ۱۴۱۳ ق.
66. فتحی، علی اشرف؛ «مشهد؛ حاشیه‌نشین مقتدر»؛ خبرنامه شهروند امروز، ش ۶۷، 1387 ش.
67. فخر رازی، محمد بن عمر؛ المحصول؛ بیروت: مؤسسة الرسالة، 1369 ق.
68. فراهیدی، خلیل بن احمد؛ کتاب العین؛ قم: نشر هجرت، ۱۴۱۰ ق.
69. الفضلی، عبد الهادی؛ تاریخ التّشریع الاسلامی؛ قم: مؤسّسة دار الکتاب الإسلامی، ۱۴۱۴ ق.
70. فیض کاشانی، ملامحسن؛ الحقّ المبین فی تحقیق کیفیة التّفقّه فی الدین؛ تصحیح: جلال الدّین محدّث ارموی، تهران: دانشگاه تهران، 1349 ش.
71. ــــــــ؛ قرّة العیون فی أعزّ الفنون؛ تحقیق: حسن قاسمی، تهران: مدرسه عالی شهید مطهری، ١٣٨٧ ش.
72. قاری، ملاعلی؛ شرحِ شرح نخبة الفکر فی مصطلح اهل الاثر؛ بیروت: دار الأرقم، بیتا.
73. قاضی عیاض، عیاض بن موسی، الشفا بتعریف حقوق المصطفی، بیروت: دارالفکر للطباعة و النشر، 1366 ق.
74. قزوینی رازی، عبدالجلیل؛ النّقض؛ به کوشش: جلال الدّین محدّث ارموی، تهران: بینا، ۱۳۳۱ ق.
75. قیصری، احسان؛ «اخباریان»؛ دائرة المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر: کاظم موسوی بجنوردی، تهران: مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۷۴ ش.
76. کرکی عاملی، حسین؛ هدایة الابرار إلى طریق الائمّة الاطهار؛ تصحیح: رؤوف جمال الدّین، نجف: بینا، ۱۳۹۶ ق.
77. کشمیری، محمدعلی؛ نجوم السّماء؛ بیجا: چاپخانه جعفری، ۱۳۰۳ ق.
78. گرجی، ابو القاسم؛ تاریخ فقه و فقهاء؛ تهران: سمت، ۱۳۷۷ ش.
79. گلیو، رابرت؛ «پژوهش‌های جدید غربیان درباره تاریخ مذهبی ایران عصر صفوی»؛ کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، سال ششم، شماره 68، 1382 ش.
80. مادلونگ، ویلفرد؛ «فرقههای اسلامی»؛ ترجمه: ابوالقاسم سری، تهران: انتشارات اساطیر، 1377 ش.
81. مامقانی، عبدالله؛ تنقیح المقال فی علم الرجال؛ نجف: بینا، ۱۳۵۰ ق.
82. مجلسی، محمّدتقی؛ لوامع صاحب قرانی؛ قم: کتابفروشی اسماعیلیان، 1414 ق.
83. محسنى، سیّد میرآقا؛ نقدی بر اخباریگری؛ قم: دار النشر اسلام، ۱۳۷۱ ش.
84. مدرّس تبریزی، محمدعلی؛ ریحانة الادب؛ قم: انتشارات خیّام، ۱۳۷۴ ق.
85. مدرّسی طباطبایی، حسین؛ مقدمهای بر فقه شیعه؛ ترجمه: محمد آصف فکرت، مشهد: بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی، 1368 ش.
86. مدنى، علی‌خان بن احمد؛ الطراز الاول و الکناز لما علیه من لغة العرب المعول؛ مشهد: موسسة آل البیت (ع) لاحیاء التراث، 1384 ش.
87. مدیر شانهچی، کاظم؛ علم الحدیث و درایة الحدیث؛ قم: دفتر انتشارات اسلامی، 1376 ش.
88. مطهّری، مرتضی؛ اسلام و مقتضیات زمان؛ تهران: انتشارات صدرا، 1365 ش.
89. ــــــــ؛ تعلیم و تربیت در اسلام؛ تهران: انتشارات صدرا، 1367 ش.
90. ــــــــ؛ ده گفتار؛ تهران: انتشارات صدرا، 1368 ش.
91. ــــــــ؛ مجموعه آثار استاد شهید مطهری؛ تهران: انتشارات صدرا، 1375 ش.
92. مفید، محمد بن محمد بن نعمان؛ أوائل المقالات؛ قم: کنگره شیخ مفید، 1413 ق.
93. ــــــــ؛ الجمل؛ قم: مکتبة الداوری، 1377 ق.
94. مکارم شیرازی، ناصر؛ دائرة المعارف فقه مقارن؛ قم: مدرسة الامام علی بن ابی‌طالب (ع)، 1385 ش.
95. موحّدی، محمدعلی؛ «شیوههای ارزیابی حدیث نزد اخباریان و تطبیق آن با دیدگاه اصولیان»؛ رسالة دکتری، رشته علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه تهران، 1382 ش.
96. نجاشی، احمد بن علی؛ رجال النجاشی؛ قم: مؤسسة النشر الاسلامی، 1373 ش.
97. نفیسی، سعید؛ تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران در دوره معاصر؛ تهران: انتشارات بنیاد، ۱۳۳۵ ش.
98. نکونام، محمد رضا؛ اخباری و اصولی چه میگویند؟؛ قم: ظهور شفق، 1385 ش.
99. نوری، میرزاحسین؛ مستدرک الوسائل؛ تحقیق: مؤسّسة آل البیت، قم: مؤسّسة آل البیت، ۱۴۱۵ ق.
100. الویری، محسن؛ «نواخباریگری؛ توهّم یا واقعیت؟»؛ مجلهپگاه حوزه، ش187، 1385 ش.
101. هاشمی شاهرودی، سیدمحمود؛ فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع)؛ تهران: انتشارات مؤسّسه دائرة المعارف فقه اسلامی، 1387 ش.
102. Hamid Algar,"Fayz-e Kas'ani", Encyclopaedia Iranica, ed. Ehsan Yarshater’ London: Routedge Kegan Paul’ 1985.
103. Kohlberg, E. "Aspects of Akhbari Thought in the Seventeenth and Eighteenth Centuries", in: Eighteenth-century Renewal and Reform in Islam, Ed. N. Levtzion & J. O. Voll, Syracuse (USA) : Syracuse University Press, 1987.
)