TY - JOUR ID - 2109 TI - گونه‌شناسی و نقد تأویلات امام جعفر صادق (ع) در تفسیر «عرائس البیان» JO - دو فصلنامه کتاب قیم JA - KQ LA - fa SN - 2251-6026 AU - احسانی, کیوان AU - وطن خواه, وحید AD - عضو هیئت علمی گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اراک AD - دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه اراک Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 11 IS - 24 SP - 303 EP - 322 KW - امام جعفرصادق (ع) KW - تفسیر عرائس البیان KW - روزبهان KW - تأویل DO - 10.30512/kq.2021.12570.2495 N2 - روزبهان فسوی شیرازی از بزرگان صوفیه در قرن ششم هجری و شافعی مذهب است. وی در کتاب تفسیری خود، «عرائس البیان فی حقائق القران» که بر اساس روش باطنی نگاشته است، ذیل برخی از آیات، برداشت خود را با منقولاتی از متقدمان تصوف، آراسته و در مواردی، تأویلات امام جعفر صادق (ع) را نیز نقل نموده است. بررسی موضوع حاضر از آن جهت ضرورت دارد که تفسیر «عرائس البیان» بر شیوه اهل تصوف نگاشته شده و بیان تأویلات امام صادق (ع) در آن در کنار منقولات سایر بزرگان تصوف، چه بسا این تصور را ایجاد کند که دیدگاه‌های این گروه مورد تأیید ایشان بوده است. در رابطه با «عرائس البیان» و معرفی آن، پژوهش­هایی انجام شده، اما در هیچ یک تأویلات امام صادق (ع) به طور مستقل مورد بررسی قرار نگرفته است. نوشتار حاضر به دنبال پاسخ به این مسأله است که این تأویلات در چه جایگاهی از نظر اسناد و محتوا قرار دارد و استناد آن به امام (ع) تا چه میزان پذیرفتنی است. نتیجه این مقاله که با روش توصیفی ـ تحلیلی ارائه گردیده، آن است که بسیاری از این منقولات، با وجود در بر داشتن نکات و دقائق ظریف عرفانی، به جهت اشکال در سند و دلالت و عدم سازگاری با مبانی تفسیر باطنی، قابل انتساب به امام صادق (ع) نیست.   UR - https://kq.meybod.ac.ir/article_2109.html L1 - https://kq.meybod.ac.ir/article_2109_5098dc614fe857fa04746307ada1a0f4.pdf ER -