%0 Journal Article %T صحیفة النّبی(ص)؛ نماد قانون گرایی در حکومت نبوی %J دو فصلنامه کتاب قیم %I دانشگاه میبد %Z 2251-6026 %A شاکر, محمدکاظم %A لطفی, محمّدحسین %D 2011 %\ 05/22/2011 %V 1 %N 1 %P 121-141 %! صحیفة النّبی(ص)؛ نماد قانون گرایی در حکومت نبوی %K قانون اساسی %K حقوق اساسی %K حاکمیّت دینی %K حکومت نبوی %K جامعه مدنی %R %X چکیده رعایت حقوق اساسی افراد و گروهها از شاخصه‌های جامعه مدنی است. مطابق قرآن کریم، یکی از اهداف مهمّ رسالت پیامبران این بوده است که افراد و گروههای انسانی، حقوق همدیگر را به رسمیّت بشناسند و در موارد اختلافی به نزاع و ستیزه روی نیاورند، بلکه در عوض به داوری قانون عدل تن در دهند. قرآن مجید، به عنوان آخرین کتاب آسمانی، تأکید کرده است که مهم‌ترین شأن «کتاب»، همان شأنی است که در عرف امروز به «قانون اساسی» نام بردار است تا در بین مردم به حق داوری کند و پاسدار حقوق اساسی آنها باشد. پیامبر اسلام، وقتی به مدینه آمدند «دولت ـ شهر» مدینه را تشکیل دادند و سنگ بنای حقوق اساسی این جامعه مدنی را در پیمان نامه‌ای بنیان نهادند که به «صحیفة النبی» شهرت یافته است. این مقاله، نخست موضوع قانون عدل و جایگاه آن در قرآن و آموزه‌های انبیاء را به اختصار و به مثابه مقدمه این نوشته، بررسی کرده و سپس به تفصیل به تحلیل ابعاد صدوری و محتوایی صحیفة النّبی پرداخته است و به این نتیجه رسیده است که حاکمیّتی را که پیامبر به دنبال آن بود، صدها سال از زمان خود پیش بوده و بسیاری از ویژگی‌های یک دولت مدرن ـ که امروزه از مطالبات جامعه بشری است ـ را نیز دارا بوده است. %U https://kq.meybod.ac.ir/article_222_8725046f500825bff03e8f5e1165c5a2.pdf